Afrikano-amerikanët kanë më shumë probleme ekzistuese mjekësore, më pak qasje në kujdesin shëndetësor, dhe ka më shumë të ngjarë të jenë në punë të paqëndrueshme – të gjithë faktorët që e kanë bërë pandeminë coronavirus të dëmtojë në mënyrë disproporcionale afrikano-amerikanët më shumë.

---

Ndërsa të gjithë janë të ndjeshëm ndaj Covid-19, amerikanët më ngjyrë janë në rrezik më të lartë, tha kirurgu i Përgjithshëm Dr Jerome Adams gjatë një paraqitjeje në CBS të martën, shkruan CNN, transmeton Reporteri.net.

Kjo pabarazi racore ka qenë e dukshme në të dhënat e hershme, mbi vdekjet nga coronavirusit në Luiziana, Illinois, Michigan dhe New Jersey.

Qeveria federale nuk e ka gjurmuar coronavirusin sa i përket aspektit demografik, por Adams dhe Presidenti i Shoqatës Mjekësore Amerikane, Dr Patrice Harris sugjeruan që ata të fillojnë ta bëjnë këtë.

“Ne kemi prova të hershme që duhet t’i kushtojmë vëmendje të veçantë racës dhe etnisë,” tha Harris të martën.

Guvernatori i Luizianës John Bel Edëards tha të hënën se, nga 512 vdekjet nga coronavirusi deri më tani, më shumë se 70 për qind ishin pacientë afrikano-amerikan, të cilët përbëjnë vetëm 32 për qind të popullsisë së shtetit.

Edhe Chicago ka parë një numër të ngjashëm: Midis atyre për të cilët njihet përkatësi racore, 72% e vdekjeve të qytetit kanë qenë nga mesi i afrikano-amerikanëve, të cilët përbëjnë vetëm 30% të popullsisë së qytetit.

“Këto të dhëna të reja ofrojnë një vështrim thellësisht shqetësues për përhapjen e Covid-19, dhe është një kujtesë e çështjeve të ngulitura prej kohesh, të cilat kanë krijuar ndikime të ndryshme shëndetësore në komunitetet në të gjithë Chikagon,” tha kryetari i Chikagos, Lori Lightfoot.

Një kombinim i faktorëve strukturorë do të thotë që njerëzit me ngjyrë infektohen më shumë dhe vdesin më shumë nga coronavirusi, tha Dr. Camara Phyllis Jones, një mjek familjar dhe epidemiolog, shkruan Reporteri.net.

“Ajo që po ndodh është se njerëzit e nga komuniteti afrikano-amerikanë infektohen më shumë sepse ata janë të ekspozuar më shumë, dhe pasi të infektohen ata po vdesin më shumë sepse ata kanë trupat e tyre, që kanë lindur me barrën e de-investimit kronik (dhe) neglizhencës aktive të komunitetit,” tha ajo.

Sëmundjet ekzistuese kronike

Njerëzit me kushte bazike janë më të prekur nga Covid-19, dhe në Shtetet e Bashkuara, njerëzit e zinj kanë më shumë të ngjarë të kenë kushte bazike shëndetësore si diabeti, sëmundjet e zemrës dhe sëmundjet e mushkërive, tha Adams.

“Unë kam presion të lartë të gjakut. Kam sëmundje të zemrës dhe kam kaluar një javë në njësi të kujdesit intensive për shkak të gjendjes së zemrës. Në të vërtetë kam astmë dhe jam para-diabetik, dhe kështu që unë përfaqësoj atë trashëgimi të rritjes së dobët, dhe të zezë në Amerikë”, tha Adams.

“Unë dhe shumë amerikanë të zinj jemi në rrezik më të lartë për Covid19. Kjo është arsyeja pse ne kemi nevojë që të gjithë të bëjnë pjesën e tyre për të ngadalësuar përhapjen.”

Adams shtoi se “kjo më thyen zemrën” për të dëgjuar rreth niveleve më të larta të vdekjes Covid-19 në mesin e komunitetit të zi – dhe theksoi se rekomandimet për të qëndruar në shtëpi dhe për të ndjekur masat lehtësuese për të ngadalësuar përhapjen e coronavirusit janë për të gjithë.

Disa nga këto çështje shëndetësore janë të lidhura me mjedisin, siç është cilësia e ujit në Flint, tha republikania Tyrone Carter, nga shteti i Michigan.

“Kjo pandemi thjesht zmadhon atë që e kemi njohur tashmë: Qasja në kujdesin shëndetësor, çështjet mjedisore në disa komunitete, cilësia e ajrit, cilësia e ujit. Ne mendojmë për Flint dhe mendoj për rrethin tim që ka çështje ajri, astmë” tha ai.

Qasja në kujdesin shëndetësor

Në krahasim me njerëzit e bardhë, të afrikano-amerikanët kanë nivele më të ulëta të mbulimit të sigurimeve shëndetësore dhe kanë më pak të ngjarë të kenë mbulim sigurimesh përmes një punëdhënësi.

Një raport i vitit 2015 nga Komisioni Kaiser për Medicaid dhe të Pa Siguruarit shpjegoi pse qasja në kujdes shëndetësor është kaq e rëndësishme për marrjen e trajtimit të duhur të pandemisë apo jo.

“Barrierat me të cilat përballen personat e pasiguruar do të thotë se ata kanë më pak të ngjarë të marrin kujdes parandalues, ka më shumë të ngjarë që të shtrohen në spital për kushte që mund të ishin parandaluar, dhe ka më shumë të ngjarë të vdesin në spital sesa ata që janë me sigurim”, thuhet në raport.

Kjo mungesë e qasjes përkeqëson efektet e përhapjes së coronavirusit, tha Carter, i cili vetë testoi pozitiv për coronavirus.

“Kur flasim për kujdesin shëndetësor, është e lehtë të thuhet se është e arritshme, por për njerëzit që nuk kanë punë, përdorin kujdesin urgjent ose dhomën e urgjencës, si mjekun e tyre të kujdesit parësor”, tha ai.

“Pra, ajo që ka bërë kjo pandemi është se ekziston ende një hendek i madh midis racave kur bëhet fjalë për kujdesin shëndetësor.”

Humbja e vendeve të punës

Mbyllja e madhe e bizneseve jo thelbësore ka dëmtuar punëtorët afrikano-amerikanë dhe hispanikë në një normë më të lartë.

William Rodgers, kryeekonomist në Qendrën Heldrich në Universitetin Rutgers, vlerësoi se niveli i vërtetë i papunësisë ka të ngjarë të jetë 20.7% për qind për afrikano-amerikanët, sesa shkalla zyrtare prej 4.1%, dhe 18.7% për punëtorët hispanikë, në krahasim me shkallën zyrtare prej 6%.

Ai tha se shkalla më e lartë e papunësisë për pakicat dhe punëtorët e rinj është kryesisht sepse sektorët në të cilët ata zakonisht punojnë, do të preken më shumë nga politikat aktuale të bllokimit në pjesën.

“Punët e këtyre grupeve kishin më shumë rrezik për të hyrë në këtë rënie,” tha ai.

Punëtorët afrikano-amerikanë dhe hispanikë kanë “shumë më pak të ngjarë” të jenë në gjendje të punojnë nga shtëpia, tha Heidi Shierholz, ekonomist i vjetër dhe drejtor i politikës në Institutin e Politikave Ekonomike në Uashington dhe ekonomisti tjetër Elise Gould.

“Thjesht vjen fakti se në Shtetet e Bashkuara ka ende shumë ndarje profesionale sipas racës dhe përkatësisë etnike,” tha Shierholz, i cili ishte kryekonomisti i Departamentit të Punës nga 2014 deri në 2017, shkruan CNN, transmeton Reporteri.net.

Për shembull, tha ajo, ekziston një përqendrim i madh i punëtorëve hispanikë në ndërtim dhe një përqendrim i madh i punëtorëve të zinj në punët e sektorit të shërbimeve. Analiza e ekonomistëve vëren se shumica e punëtorëve me paga të ulëta nuk mund të punojnë.

Kushtet 

Coronavirus përhapet më shpejt në vendet me densitet më të lartë, siç janë qytetet. Amerikanët e zinj kanë më shumë të ngjarë të jetojnë në qarqet urbane sesa ato periferike ose rurale, sipas një analize të Pew. Dhe brenda atyre zonave, amerikanët e zinj kanë më shumë të ngjarë të kenë të ardhura më të ulëta, të cilat mund t’i shtyjnë ato në situata jetese të rënda, shkruan Van Jones i CNN, përcjell në shqip Reporteri.net.

Ndërsa zyrtarët shëndetësorë kanë rekomanduar që personat e infektuar të izolohen nga të tjerët, kjo mund të mos jetë e mundur për njerëzit që jetojnë në lagje strehimi, strehimore pa shtëpi ose burgje – të gjitha këto vende me popullsi të më të madhe të afirkano-amerikanëve.

Të dhënat në Chikago, për shembull, tregojnë se njerëzit jo-latino, të zinj kishin më shumë gjasa të infektoheshin me coronavirus dhe të vdisnin prej tij. Njerëzit jo-latino të zinj përbënin 52% të të gjitha rasteve të coronavirusëve në qytet, dhe ky grup kishte më shumë se dy herë shanse të infektohej sesa njerëzit e bardhë jo-latinë.

Allison Arëady, Komisioneri i Departamentit të Shëndetit Publik tha që këto pabarazi raciale sa i përket shendetit ishin të dukshme në Chikago edhe para shpërthimit të Covid-19.

“Si qytet, nën udhëheqjen e Kryetarit të Bashkisë, ne jemi përballur me këto probleme të mëdha, historike. Por të dhënat tona të COVID-19 janë një pasqyrim i qartë i këtyre pabarazive themelore”, tha ajo në një deklaratë. “Kjo është e vërtetë në Chikago, dhe është e vërtetë në SH.B.A.” /Reporteri.net/.