Administrata Biden po i bën presion Izraelit dhe Hamasit të bien dakord për një marrëveshje të re për lirimin e pengjeve që do të sillte një pauzë të zgjatur në luftime përpara se të fillojë muaji i shenjtë mysliman i Ramazanit pas më shumë se dy javësh.

Pazaret intensive mbi marrëveshjen e pengjeve pasqyrojnë ndjenjën e administratës Biden se lufta në Gazë mund të jetë duke arritur një pikë tjetër delikate ndërsa i afrohet muajit të pestë të luftimeve brutale. Zyrtarët amerikanë besojnë se nëse mund të marrin një pauzë prej rreth gjashtë javësh, ata mund të fillojnë një proces më të gjerë në de-përshkallëzimin në Lindjen e Mesme. Ndryshe, fitili mund të ndizet për një tjetër shpërthim kur fillon Ramazani, rreth datës 10 mars.

Drejtori i CIA-s, William J. Burns, prezantoi të premten në Paris një propozim amerikan “urë lidhëse” për përfaqësuesit e Izraelit dhe të Katarit dhe Egjiptit, të cilët po veprojnë si ndërmjetës me Hamasin, sipas burimeve izraelite që janë të njohur me negociatat. Pas shtytjes së re të SHBA-së qëndron frika se situata humanitare në Gaza po përkeqësohet ndjeshëm.

Plani i SHBA-së kërkon lirimin e 40 pengjeve izraelitë, kryesisht gra dhe burra të moshuar. Kjo do të shoqërohet me një pauzë në luftimet prej të paktën 40 ditësh për të lejuar flukse të reja të rëndësishme të ndihmave humanitare në Gaza. Negociatorët do të udhëtojnë në Katar të hënën për një rund tjetër negociatash, kur zyrtarët e Katarit dhe Egjiptit mund t’i paraqesin detajet përfaqësuesve të Hamasit që janë me bazë në Doha.

Pika e bllokimit është një mosmarrëveshje e mprehtë midis Izraelit dhe Hamasit për numrin e të burgosurve palestinezë që do të liroheshin në të njëjtën kohë me pengjet izraelite. Izraeli është gati të pranojë një raport 3 për 1, i cili do të lironte më shumë se 100 palestinezë. Hamasi fillimisht bëri atë që zyrtarët izraelitë e quajnë një kërkesë “qesharake të madhe” për mijëra të burgosur – pothuajse çdo palestinez në robëri, duke përfshirë shumë izraelitë që i konsiderojnë si vrasës terroristë.

Çështja e të burgosurve ka qenë prej javësh ngërçi kryesor në bisedimet për pengjet. Burimet izraelite besojnë se Hamasi mund të jetë i gatshëm të vendosë për qindra të burgosur, në vend të mijërave. Por mbyllja e këtij hendeku nuk do të jetë e lehtë.

Sipas burimeve të ditura izraelite, propozimi i Burns ka tre elementë kryesorë. Detaje të ndërlikuara mbeten për çdo artikull, por bazat janë të qarta.

Hapi i parë do të ishte një rritje e madhe e ndihmës humanitare gjatë pauzës së luftimeve. Kjo do të përfshinte më shumë kamionë me ndihma, më shumë strehim për banorët e zhvendosur të Gazës, rihapjen e furrave të bukës dhe burimeve të tjera komerciale të ushqimit dhe punë për të rindërtuar infrastrukturën e shkatërruar. Siguria për autokolonat e ndihmave dhe punonjësit e ndihmës do të mbetej një sfidë e madhe, sepse bandat e armatosura po sulmojnë kamionët që hyjnë në Gaza dhe i bllokojnë ata të dërgojnë furnizime. Por zyrtarët izraelitë shpresojnë se kjo vjedhje do të ulet sapo furnizimet të jenë më të bollshme. Pjesa e dytë e formulës së Burns është një plan për kthimin e kufizuar dhe gradual të palestinezëve në shtëpitë e tyre gjatë armëpushimit. Izraelitët kanë frikë se zonat në veri mbeten shumë të rrezikshme për kalim të lehtë, kështu që negociatorët do të vlerësojnë terrenin me kujdes përpara se të bien dakord për detajet.

Elementi i tretë është formula e lirimit të të burgosurve, e cila është simbolikisht e rëndësishme për të dyja palët. Një pyetje interesante është nëse dokumenti i lirimit do të përfshinte Marwan Barghouti , i cili udhëhoqi intifadën e parë dhe të dytë më shumë se dy dekada më parë dhe që shihet gjerësisht si personi që mund të bashkonte më së miri palestinezët e pasluftës.

Një plan për lirimin e pengjeve do të reduktonte nxehtësinë, por nuk do t’i jepte fund luftës. Izraeli mbetet i vendosur të vazhdojë konfliktin, me ndërprerje gjatë rrugës, derisa Hamasi të mposhtet, nëse jo të shkatërrohet fare. Planet izraelite për “të nesërmen” mbeten të paqarta dhe, sipas zyrtarëve të administratës Biden, shumë joreale.

Një detaj në negociatat për lirimin e pengjeve ilustron se sa larg është ky konflikt nga fundi i lojës. Hamasi ka kërkuar që gjatë armëpushimit, forcat izraelite të tërhiqen në kufirin e Gazës. Izraelitët kanë frikë se nëse do ta bënin këtë, Hamasi do të merrte sërish kontrollin e territorit. Izraeli nuk ka të ngjarë të lëvizë nga kjo kërkesë.

Marrëveshja që Burns po përpiqet të ndërmjetësojë nuk do të zgjidhte asnjë nga pyetjet e mëdha rreth Izraelit dhe palestinezëve. Por së paku do të parandalonte që një situatë e tmerrshme në Gazë të përkeqësohej edhe më shumë. Dhe një pauzë në luftime do të hapte rrugën për propozime të tjera më të guximshme nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe aleatët e saj që mund të krijojnë një rrugë drejt një zgjidhjeje reale.

Këtë opinion e shkroi David Ignatius për The Washington Post. Përktheu dhe përshtati Gazeta Online Reporteri.net.