Shërbimet e reja të linjave të trenave, Lojërat Olimpike dhe një karikues i vetëm – mes krizave të mëdha, është jetike të vlerësohet progresi që ende po ndodh

José Manuel Barroso, ish-kryeministri i Portugalisë dhe ish-kreu i Komisionit Evropian, thoshte se evropianët ishin të dashuruar me “magjepsjen intelektuale të pesimizmit”. Kur e dëgjova për herë të parë të thoshte se në vitin 2005, sapo kisha filluar si korrespondente në Bruksel pas disa vitesh që jetoja në SHBA, dhe fjalët e tij ishin veçanërisht të vërteta. Kishte një kontrast të thellë midis besimit kulturor amerikan të rrënjosur thellë se gjërat mund të përmirësoheshin, dhe pikëpamjes rutinore të zymtë që mbizotëronte në shumë vende evropiane, madje edhe në ato më të pasurat dhe më të privilegjuarat. Franca, Belgjika, Spanja dhe Italia renditen vazhdimisht lart në sondazhet globale të pesimizmit.

Amerikanët janë bërë më pesimistë që atëherë, veçanërisht për ndarjet partizane. Por në Evropë mendimi negativ, disfatist shpesh mendohet të jetë më i besueshëm intelektualisht, pavarësisht nga ngjarjet aktuale.

Merrni shembull vitin 2019, i cili tani, me një vështrim prapa, mund të shihet si një vit relativisht pozitiv për evropianët: pas krizës financiare, para pandemisë, para luftës së Ukrainës. Në atë vit, një sondazh global i YouGov tregoi se evropianët ishin më të zymtët në botën e zhvilluar.

Sigurisht që ka arsye për të qenë pesimist në vitin 2023. Deri më tani kjo dekadë ka qenë plot tragjedi, pasiguri, varfëri të vazhdueshme dhe autoritarizëm në rritje, madje edhe në demokracitë e vendosura. Ukraina vazhdon të sulmohet nga vdekja dhe shkatërrimi, ndërsa mbështetja ushtarake dhe ekonomike po pakësohet dhe agresioni i Vladimir Putin duket i paepur.

Mungesa e levave efektive evropiane në Lindjen e Mesme ka qenë me dhimbje e dukshme pasi lufta në Gaza ka shkaktuar një nivel të paprecedentë dhe të tmerrshëm të viktimave civile. Antisemitizmi dhe islamofobia janë rishfaqur në Evropë, duke kujtuar një të kaluar të errët dhe jo shumë të largët.

Mijëra njerëz kanë vdekur në përpjekje për të arritur në brigjet evropiane. Performanca arsimore në të gjithë kontinentin ka rënë pasi varfëria dhe të mësuarit në distancë kanë shkaktuar një taksë për nxënësit që shkojnë në shkollë. Valët e të nxehtit dhe moti ekstrem po prishin komunitetet dhe madje edhe dietën mesdhetare pasi Evropa vuan nga kriza klimatike.

E megjithatë mund të gjej ende arsye për të qenë me shpresë për Evropën në 2024.

Viti i ri do të sjellë fillimin e bisedimeve të anëtarësimit në BE për Ukrainën dhe Moldavinë fqinje. Kjo është të paktën një fije shprese për stabilitet dhe ndoshta edhe paqe. Negociatat formale do të kërkojnë kohë, por kjo rrugë, sapo të fillojë, është përgjithësisht e suksesshme për sa i përket rritjes dhe integrimit. Në 25-vjetorin e përfundimit të luftës në Kosovë, ekziston gjithashtu një mundësi për të përshpejtuar perspektivën e anëtarësimit në BE për Ballkanin Perëndimor, ku negociatat kanë ngecur për dekada mes tensioneve në rritje.

Vendimmarrja e brendshme e BE-së do të ketë nevojë për reforma për të shmangur ngërçin e vazhdueshëm ndërsa klubi rritet në madhësi, por perspektiva e një komuniteti evropian më të madh e më paqësor është një lajm i mirë pavarësisht nga shumë net të gjata negociatash që mund të presim nga më shumë vende rreth tryezës. Hungaria është një shkak i shqetësimit të vazhdueshëm, pasi kontrolli i pushtetit i Viktor Orbanit vetëm sa bëhet më i fortë dhe mbyt institucionet demokratike dhe shtypin e lirë në tkurrje. Por ne kemi një forcë të re për të mirën në Poloninë e Donald Tusk, një vend që u ka dhënë një mësim cinikëve evropianë se si gjeneratat e reja kanë agjencinë për të luftuar kur liritë civile janë në rrezik.

Viti i ri do të sjellë më shumë udhëtime me tren nëpër Evropë, një simbol i rritjes së qëndrueshme, mundësive dhe shkëmbimit kulturor. Do të ketë më shumë konkurrencë në rrugët nëpër Evropë dhe shërbime të reja që lidhin Parisin dhe Berlinin, Mynihun dhe Varshavën, dhe me shpresë Milanin dhe Lubjanën.

Mbretëria e Bashkuar mbetet një përjashtim, pasi konkurrenca për Eurostar duket e pamundur dhe shërbimi është reduktuar për shkak të barrës së formaliteteve kufitare të Brexit. Por ndryshimet politike mund të jenë në horizont edhe për Mbretërinë e Bashkuar. Duket shumë e mundshme që laburistët të vijnë në pushtet dhe shpresojmë se do të jenë gati për lidhje konstruktive me miqtë, aleatët dhe partnerët tregtarë.

Të gjithë sytë do të jenë te performanca e ekstremit të djathtë në zgjedhjet evropiane që do të zhvillohen në qershor 2024. Por nuk duhet të harrojmë se kjo në vetvete është një nga ushtrimet më të mëdha të demokracisë në botë. Vetëm kini kujdes për pjesëmarrjen dhe angazhimin. Sipas një sondazhi të BE-së, po vihet re më shumë interes se sa ishte në zgjedhjet e fundit evropiane, në 2019.

Lojërat Olimpike në Paris do të testojnë infrastrukturën e qytetit, por do të jenë gjithashtu një mundësi për të shfaqur një metropol më të ecshëm. Dhe sporti ka fuqinë t’i bashkojë njerëzit, në një festë shumë të nevojshme të këmbënguljes dhe përsosmërisë njerëzore.

Mund të mendoj për shumë burime të tjera gëzimi. Një park i ri në Antwerp me 30,000 bimë. Projektet e restaurimit të pyjeve në Gjermani, Spanjë, Suedi, Portugali dhe Kroaci. Tramvaje të reja në Talin, Firence dhe Barcelonë. Një muze i ri kushtuar ekskluzivisht artisteve femra në jug të Francës. 100-vjetori i lindjes së skulptorit spanjoll Eduardo Chillida në Chillida Leku, një muze qiellor dhe ish studio në Hernani, në Vendin Bask. Njëqindvjetori i vdekjes së Frank Kafkës në Pragë, i cili do të jetë një mundësi për të festuar shkrimin e tij, kaq të rëndësishëm për botën e sotme. Një karikues i vetëm që do të kursejë para dhe do të reduktojë mbeturinat.

Një karikues i vetëm, një muze ose një park mund të duken si arritje të vogla në tablonë e madhe të luftës, pabarazisë dhe populizmit, por ato tregojnë se si progresi rutinë vazhdon të ndodhë, pavarësisht se çfarë krize të madhe i sjellim vetes me veprim ose mosveprim.

Një vit i ri është, sigurisht, një konventë, por një që ne e identifikojmë kolektivisht si një mundësi për një fillim të ri, më të mirë. Ndoshta në vitin 2024 ata prej nesh që ndajmë këtë kontinent mund t’u qasen sfidave me një këndvështrim më pak të zymtë. Shpresa, në fund të fundit, mund të jetë gjithashtu magjepsëse.

María Ramírez është gazetare dhe zëvendëskryeredaktore e elDiario.es, një gazetë në Spanjë. Këtë opinion e ka shkruar për The Guardian. Përktheu Gazeta Online Reporteri.net.