Presidenti rus Vladimir Putin nuk ka plane të flasë me homologun e tij amerikan, Donald Trump, tha Kremlini të dielën, pas sulmeve të SHBA-së ndaj objekteve bërthamore të Iranit. Megjithatë, sipas agjencisë shtetërore ruse TASS, një telefonatë mund të organizohet me shpejtësi nëse është e nevojshme.
Rusia dhe Irani nënshkruan një “marrëveshje partneriteti gjithëpërfshirës” në janar, duke forcuar aleancën e tyre strategjike, megjithëse marrëveshja nuk përfshin një detyrim për mbrojtje të ndërsjellë në rast se njëri nga vendet sulmohet.
Ndërkohë, gjatë një telefonate të enjten, Putin dhe lideri kinez Xi Jinping dënuan fuqishëm sulmet e Izraelit ndaj Iranit, sipas deklaratave të publikuara nga Kremlini dhe ministria e jashtme kineze.
Megjithëse deklaratat nuk e përmendin drejtpërdrejt Shtetet e Bashkuara, Xi – në një mesazh të nënkuptuar për Trump – theksoi se “fuqitë e mëdha” që kanë ndikim të veçantë mbi palët në konflikt duhet të punojnë për të “qetësuar situatën, jo për të kundërtën.”
/Reporteri.net/
Kompleksi më i madh bërthamor i Iranit ka pësuar një sërë goditjesh të rënda nga sulmet e SHBA-së, sipas një analize të CNN-it bazuar në pamje satelitore.
Të paktën 18 struktura të shkatërruara ose pjesërisht të shkatërruara mund të shihen në pamjet e ofruara nga Maxar Technologies, që tregojnë objektin në Isfahan, në qendër të Iranit.
Objekti, i cili sipas organizatës “Nuclear Threat Initiative” dyshohet të jetë “qendra e programit bërthamor iranian”, ishte dukshëm i nxirë nga rrënojat që lanë pas sulmet.
Në një konferencë për shtyp në Pentagon të dielën, gjenerali Dan Caine, kryetari i Shefave të Përbashkët të Shtabit të SHBA-së, tha se një nëndetëse amerikane kishte lëshuar më shumë se një duzinë raketash Tomahawk që fluturojnë në lartësi të ulët “kundër objekteve kyçe të infrastrukturës në sipërfaqe” në këtë kompleks.
Ndërkohë, në objektin bërthamor të pasurimit në Natanz, u vunë re dy kratere të reja, që me shumë gjasë janë shkaktuar nga bomba masive “bunker buster”, të dizajnuara për të depërtuar thellë në tokë përpara se të shpërthejnë, raporton CNN.
Këshilli i Lartë i Sigurisë Kombëtare i Iranit duhet të marrë vendimin përfundimtar nëse do ta mbyllë Ngushticën e Hormuzit pas bombardimeve të SHBA-së, raportoi të dielën Press TV iraniane, pasi u raportua se parlamenti e kishte mbështetur masën.
Irani e ka përdorur prej kohësh kërcënimin e mbylljes së Ngushticës, përmes së cilës rrjedh rreth 20% e kërkesës globale për naftë dhe gaz, si një mënyrë për të shmangur presionin perëndimor i cili tani është në kulmin e tij pas sulmeve të SHBA-së gjatë natës në objektet e tij bërthamore.
Vendimi për të mbyllur ngushticën nuk është ende përfundimtar dhe nuk është raportuar zyrtarisht, se parlamenti në fakt kishte miratuar një projektligj për këtë qëllim.
Në vend të kësaj, një anëtar i komisionit të sigurisë kombëtare të parlamentit, Esmail Kosari, u citua në media të tjera iraniane të thoshte: “Për momentin, [parlamenti] ka arritur në përfundimin se duhet ta mbyllim Ngushticën e Hormuzit, por vendimi përfundimtar në këtë drejtim është përgjegjësi e Këshillit të Lartë të Sigurisë Kombëtare”.
Kosari, i cili është gjithashtu një Komandant i Gardës Revolucionare, më herët të dielën i kishte thënë Klubit të Gazetarëve të Rinj se mbyllja e ngushticës ishte në agjendë dhe “do të bëhet sa herë që të jetë e nevojshme”.
I pyetur nëse Teherani do ta mbyllte rrugën ujore, Ministri i Jashtëm, Abbas Araqchi e shmangu pyetjen të dielën dhe u përgjigj: “Iranit i ofrohen një sërë opsionesh”.
Ngushtësia shtrihet midis Omanit dhe Iranit dhe lidh Gjirin e Lindjes së Mesme në veri të saj me Gjirin e Omanit në jug dhe Detin Arabik përtej.
Është 21 milje (33 km) e gjerë në pikën e saj më të ngushtë, me korridorin detar vetëm 2 milje (3 km) të gjerë në të dy drejtimet. /Telegrafi/
Zëvendëspresidenti i SHBA-së, JD Vance, deklaroi se mbyllja e Ngushticës së Hormuzit nga ana e Iranit do të ketë pasoja të rënda për vetë Teheranin.
“Sistemi i tyre ekonomik është i varur nga kjo rrugë ujore. Nuk ka asnjë arsye që ata të shohin një hap të tillë”, theksoi ai.
Nga ana tjetër, anëtari i komisionit iranian për sigurinë kombëtare, Esmail Kosari, u shpreh se mbyllja e ngushticës po ndodh pas sulmeve amerikane.
Parlamenti iranian ka miratuar për mbylljen e Ngushticës së Hormuzit.
Tani pritet që të vendosë përfundimin mbi këtë çështje Këshilli Suprem i Sigurisë Kombëtare të Iranit.
Presidenti amerikan, Donald Trump, ka deklaruar se përmes sulmeve ndaj objekteve bërthamore iraniane “ua ka marrë bombën nga duart”, Iranit, ndërsa thotë se ata “do ta përdornin nëse do të mundnin”, shkruan Reporteri.net.
Trump ndërkaq ka sulmuar ashpër kongresmenin republikan Thomas Massie, i cili kishte vënë në dyshim kushtetutshmërinë e sulmeve ajrore amerikane ndaj Iranit.
Presidenti amerikan përmes një postimi në rrjetin Truth Social, e quajti Massie “një njeri mendjengushtë që kërkon vëmendje, një humbës të mjerë, të dobët dhe mosrespektues ndaj ushtrisë sonë të lavdishme”.
Postimi i tij i plotë:
Kongresmeni Thomas Massie nga Kentucky nuk është MAGA, edhe pse i pëlqen të thotë se është. Në fakt, MAGA nuk e do atë, nuk e njeh dhe nuk e respekton. Ai është një forcë negative që pothuajse gjithmonë voton “JO”, pavarësisht se sa e mirë mund të jetë diçka.
Ai është një “shfaqës i madh” mendjelehtë që mendon se është politikë e mirë që Irani të ketë armë bërthamore të nivelit më të lartë, ndërsa në të njëjtën kohë bërtet “VDEKJE AMERIKËS” në çdo rast që i jepet.
Irani ka vrarë dhe gjymtuar mijëra amerikanë, dhe madje ka marrë kontrollin e Ambasadës Amerikane në Teheran nën Administratën Carter. Patëm një sukses spektakolar ushtarak dje, duke ua marrë “bombën” nga duart (dhe ata do ta përdornin nëse do të mundnin!), por, si zakonisht, dhe pavarësisht të gjitha lëvdatave dhe vlerësimeve të marra, ky kongresmen “i lehtë” është kundër asaj që u arrit në mënyrë kaq brilante mbrëmë në Iran.
Massie është i dobët, joefektiv dhe voton “JO” për pothuajse çdo gjë që i është vënë përpara (Rand Paul, Jr.), pavarësisht se sa e mirë mund të jetë diçka. Ai nuk tregon respekt ndaj ushtrisë sonë të madhe dhe gjithçkaje që ajo përfaqëson, duke mos pranuar as shkëlqimin dhe trimërinë e tyre në sulmin e djeshëm, i cili ishte një FITORE e plotë.
Massie duhet të heqë dorë nga akti i tij i rremë dhe të fillojë ta vendosë Amerikën në vend të parë, por ai nuk e di se si të shkojë atje, nuk ka idenë! Ai padyshim do të votojë kundër Projektligjit të Madh, të Madh, të Bukur, edhe pse mosmiratimi do të thotë një rritje e taksave prej 68% për të gjithë, dhe shumë gjëra shumë më të këqija se kaq.
MAGA duhet ta heqë qafe këtë HUMBËS patetik, Tom Massie, si murtaja! Lajmi i mirë është se do të kemi një Patriot Amerikan të mrekullueshëm që do të kandidojë kundër tij në zgjedhjet paraprake republikane, dhe unë do të jem në Kentucky duke bërë fushatë shumë të fortë. MAGA nuk ka të bëjë me politikanë dembelë, madhështorë dhe joproduktivë, një prej të cilëve është padyshim Thomas Massie.
Faleminderit ushtrisë sonë të jashtëzakonshme për punën e MREKULLUESHME që bënë mbrëmë. Ishte vërtet e VEÇANTË!!! BËJENI AMERIKËN TË MADH PËRSËRI.
Sekretari amerikan i Shtetit, Marco Rubio, ka paralajmëruar ashpër Iranin të dielën lidhur me kërcënimet për mbylljen e Ngushticës së Hormuzit, një prej rrugëve më strategjike të transportit të naftës në botë. Në deklaratat e tij për mediat amerikane, Rubio theksoi se mbyllja e kësaj ngushtice nuk do të godiste vetëm SHBA-në, por veçanërisht Kinën dhe ekonominë globale.
“Nëse Irani mbyll Ngushticën e Hormuzit, qeveria e parë që duhet të zemërohet është ajo kineze, sepse një pjesë e madhe e naftës së tyre kalon përmes asaj rruge,” deklaroi Rubio në një intervistë për CBS News.
Ai theksoi se vendosja e minave apo çdo përpjekje për të bllokuar këtë korridor do të kishte pasoja të rënda për të gjitha vendet që varen nga ky rrugëtim energjetik.
“Nëse e minojnë Ngushticën e Hormuzit, kinezët do të paguajnë një çmim të madh, ashtu si çdo vend tjetër në botë. Edhe ne do të ndikohemi, por shumë më tepër do të dëmtohet pjesa tjetër e botës,” tha Rubio.
Në një intervistë për Fox News, Rubio e quajti këtë veprim një akt të “vetëvrasjes ekonomike për Iranin”, duke nënvizuar se SHBA ka “opsione për të reaguar”, nëse situata përshkallëzohet.
“Do të ishte një përshkallëzim masiv që do të meritonte një përgjigje, jo vetëm nga ne, por edhe nga të tjerë,” shtoi ai.
Ngushtica e Hormuzit është një rrugë detare kyçe për eksportin e naftës nga Gjiri Persik, dhe çdo pengesë në qarkullimin e saj mund të shkaktojë rritje drastike të çmimeve të naftës dhe pasoja të rënda për tregjet globale. / A2 CNN
Kryeministri i Shqipërisë Edi Rama, ka deklaruar se Shqipëria mbështet fuqishëm përpjekjet e sinqerta të Presidentit Trump për të parandaluar që regjimi teokratik në Teheran të zotërojë ndonjëherë armë bërthamore.
“Ky nuk është thjesht një shtet tjetër bërthamor. As thjesht një diktaturë me ambicie bërthamore. Kjo është një teokraci – e armatosur me retorikë apokaliptike, e zhytur në vite të pafundme të etiketimit të kombeve të lira si “Satanike” dhe thirrjes së hapur për shfarosjen e tyre. Nga çdo aspekt, është një devijim i veçantë – ndryshe nga çdo shtet i armatosur me armë bërthamore, pavarësisht sistemit politik”.
“Si një komb që ka dalë nga humnera e një regjimi të ashpër ateokratik, si një anëtar krenar i botës së lirë dhe si një partner strategjik i Shteteve të Bashkuara, Shqipëria qëndron fuqishëm pas përpjekjeve të sinqerta të Presidentit Trump për të parandaluar regjimin teokratik në Teheran që të zotërojë ndonjëherë armë bërthamore”, ka shkruar Rama në Twitter.
This is not just another nuclear state. Nor merely a dictatorship with nuclear ambitions. This is a theocracy—armed with apocalyptic rhetoric, steeped in endless years of branding free nations as “Satanic,” and openly calling for their annihilation. By every measure, it is a…
— Edi Rama (@ediramaal) June 22, 2025
Mbretëria e Bashkuar, Franca dhe Gjermania i kanë bërë thirrje Iranit të mos ndërmarrë asnjë veprim të mëtejshëm që mund të “destabilizojë” Lindjen e Mesme.
Në një deklaratë të përbashkët, Kryeministri i Mbretërisë së Bashkuar Keir Starmer, Presidenti francez Emmanuel Macron dhe kancelari gjerman Friedrich Merz thonë se kanë qenë “vazhdimisht të qartë se Irani nuk mund të ketë kurrë një armë bërthamore” dhe mbështesin sigurinë e Izraelit.
Deklarata trajton sulmet amerikane dhe shton: “Qëllimi ynë vazhdon të jetë të parandalojmë Iranin nga blerja e një arme bërthamore”, raporton BBC.
Udhëheqësit i bëjnë thirrje Iranit të “angazhohet në negociata” për të siguruar një marrëveshje që “adreson të gjitha shqetësimet që lidhen me programin e tij bërthamor”.
“Ne jemi të gatshëm të kontribuojmë për këtë qëllim në koordinim me të gjitha palët”, thonë ata.
Presidenti amerikan Donald Trump tha se SHBA-të kanë kryer një “sulm shumë të suksesshëm” në tre lokacione bërthamore në Iran, ndërsa Teherani ka paralajmëruar për pasoja “të përjetshme”.
Bombat bunker u hodhën në fabrikën e pasurimit Fordow, e cila është e mbrojtur rëndë, e cila është varrosur thellë nën një mal pranë qytetit të Qom, si dhe në lokacionet në Natanz dhe Isfahan.
Imazhet satelitore kanë zbuluar disa nga dëmet sipërfaqësore në Fordow pas sulmeve amerikane..
Përshkallëzimi dramatik e sjell SHBA-në në përfshirje të drejtpërdrejtë në luftën midis Izraelit dhe Iranit. Kërcënimi i Teheranit për hakmarrje ngjall frikën e një konflikti më të gjerë rajonal.
Ministri i jashtëm i Iranit, Abbas Araghchi, paralajmëroi se sulmet amerikane “do të kenë pasoja të përjetshme”, duke shtuar se vendi i tij “rezervon të gjitha opsionet” për t’u hakmarrë.
Sekretari i Mbrojtjes i SHBA-së, Pete Hegseth, tha se “operacioni Hammer” i Amerikës kishte “shkatërruar programin bërthamor iranian”, por konfirmoi se sulmet “nuk kishin të bënin me ndryshimin e regjimit”.
“Shtetet e Bashkuara nuk kërkojnë luftë, por më lejoni të jem i qartë – ne do të veprojmë shpejt dhe me vendosmëri kur njerëzit tanë, partnerët tanë ose interesat tona kërcënohen”, tha ai.
Irani ka mohuar vazhdimisht se po kërkon një armë bërthamore, dhe kreu i mbikëqyrësit bërthamor të OKB-së tha në qershor se nuk ka prova për një “përpjekje sistematike për të kaluar në një armë bërthamore”.
Ministri i Jashtëm iranian u tha gazetarëve të dielën në mëngjes se po fluturonte për në Moskë për të pasur “konsultime serioze” me Vladimir Putinin.
Ai e përshkroi Moskën si një “mik të Iranit”, duke shtuar: “Ne gjithmonë konsultohemi me njëri-tjetrin”.
Korpusi i Gardës Revolucionare të Iranit (IRCG) tha se “pushtuesit tani duhet të presin përgjigje që do të sjellin keqardhje” pas sulmeve amerikane./Telegrafi
Këshilli i Sigurimit të Organizatës së Kombeve të Bashkuara (OKB) ka njoftuar se do të mbajë një seancë të jashtëzakonshme, pas sulmeve amerikane ndaj objekteve bërthamore në Iran.
BBC-ja ka raportuar të dielën se Irani ka kërkuar një takim të organit prej 15 anëtarësh, për t’i trajtuar veprimet e Shteteve të Bashkuara, që paraprakisht i cilësoi “skandaloze” dhe me pasoja të përjetshme.
SHBA-ja është një prej pesë anëtarëve të përhershëm të Këshillit të Sigurimit të OKB-së. Anëtarët e tjerë të përhershëm janë Kina, Franca, Rusia dhe Mbretëria e Bashkuar.
Sekretari i shtetit i SHBA-së, Marco Rubio, tha se “nuk ka operacione ushtarake të planifikuara tani për tani kundër Iranit”.
Ai në një intervistë të re me CBS, shtoi se “askush nuk do ta dijë për ditë të tëra” nëse Irani kishte zhvendosur disa nga materialet e tij bërthamore para sulmeve.
Departamenti i shtetit i SHBA-së ka urdhëruar largimin e anëtarëve të familjes dhe personelit jo-emergjent të qeverisë amerikane nga Libani, sipas njoftimit të departamentit të shtetit të shqyrtuar nga Reuters.
Urdhri vjen pasi SHBA-të bombarduan objektet bërthamore të Iranit herët të dielën në mëngjes, duke shënuar një përshkallëzim drastik të tensioneve rajonale.
Parlamenti iranian ka miratuar mbylljen e Ngushticës së Hormuzit pasi SHBA-të nisën sulme kundër objekteve bërthamore të vendit, raporton The Telegraph.
Esmail Kosari, një komandant i Gardës Revolucionare, i tha Klubit të Gazetarëve të Rinj, një agjenci lajmesh në Iran, se mbyllja ishte në axhendë dhe “do të bëhet sa herë që të jetë e nevojshme”.
Ngushtësia është një kalim kyç përmes të cilit rrjedh 20 përqind e kërkesës globale për naftë dhe gaz. Prodhuesit kryesorë të naftës, përfshirë Arabinë Saudite dhe Emiratet e Bashkuara Arabe, mbështeten në rrugën ujore për të hyrë në det të hapur.
Mbyllja e korridorit të transportit detar pritet të prishë furnizimin global me naftë, duke shkaktuar një rritje të ndjeshme të çmimeve dhe mund të kufizojë përkohësisht aftësinë e anijeve luftarake amerikane për të dalë nga Gjiri Persik.
Ushtria amerikane ka shkaktuar “dëme dhe shkatërrime ekstreme” në tre vendet më kritike bërthamore të Iranit, tha gjenerali kryesor i Amerikës.
Duke zbuluar detajet e misionit, të quajtur “Çekani i Mesnatës”, gjenerali Dan Caine tha se SHBA-të “e ruajtën elementin e surprizës” gjatë gjithë operacionit dhe pretenduan se nuk u qëllua asnjë e shtënë drejt bombarduesve të tyre të fshehtë. /Reporteri.net/.
Imazhet e reja satelitore tregojnë pasojat e sulmeve të natës së kaluar të SHBA-së në objektin nën-tokësor të pasurimit bërthamor të Iranit në Fordow.
Imazhe me rezolucion të lartë nga Maxar Technologies, të marra më 22 qershor, tregojnë gjashtë kratere të freskëta – që ndoshta janë pikat e hyrjes për municionet amerikane – si dhe pluhur dhe mbeturina gri të shpërndara në shpatin e malit, të shkaktuara nga sulmet, raportron BBC.
SHBA përdori municione “shkatërruese të bunkerëve” të nevojshme për një sulm në një objekt të thellë nëntokësor si ky: bomba 13,600 kilogramëshe të quajtur Massive Ordnance Penetrator (MOP). Pak kohë më parë, Pentagoni konfirmoi se ato janë përdorur si pjesë e operacionit të koduar me emrin “Çekani i Mesnatës”.
Analisti i lartë i imazheve në McKenzie Intelligence Services, Stu Ray, i tha BBC-së: “Nuk do të shihni një efekt të madh shpërthimi në pikën e hyrjes pasi nuk është projektuar të shpërthejë në hyrje, por më thellë brenda objektit”.
Ai shtoi se duket se tre municione të veçanta janë hedhur në dy pika të ndara goditjeje, dhe se ngjyra gri në tokë duket të tregojë mbeturina betoni të shpërndara nga shpërthimet.
Ray gjithashtu tha se hyrjet e tuneleve duken të jenë bllokuar. Duke qenë se nuk ka kratere të dukshme apo pika goditjeje pranë tyre, ai sugjeron se kjo mund të ketë qenë një përpjekje iraniane për “t’i zvogëluar goditjet e qëllimshme të hyrjeve nga bombardimet ajrore”.
Nuk dihet sa dëmtim kanë shkaktuar sulmet në vetë vendin bërthamor. Ditët para sulmit, Irani duket se ka ndërmarrë masa për t’i parashikuar ato.
Autoritetet federale dhe udhëheqësit në disa qytete dhe shtete të mëdha të SHBA-së po rrisin masat e sigurisë dhe monitorimin për kërcënime të mundshme pas sulmeve të SHBA-së ndaj objekteve kryesore bërthamore iraniane.
“Pasuritë tona janë plotësisht të angazhuara. Ne mbetemi vigjilentë. Zoti e bekoftë Amerikën dhe të gjithë ata që e mbrojnë atë”, shkroi zëvendësdrejtori i FBI-së, Dan Bongino, në X.
Our assets are fully engaged.
We remain vigilant.
God bless America, and all those who defend Her. 🇺🇸— Dan Bongino (@FBIDDBongino) June 22, 2025
Sekretarja e Sigurisë Kombëtare, Kristi Noem, tha: “Ne do të punojmë pa u lodhur për të mbrojtur atdheun amerikan.”
Bëhet e ditur se udhëheqësit vendorë dhe forcat e rendit janë gjithashtu në gatishmëri të shtuar.
“Po monitorojmë situatën në zhvillim në Iran. Nga kujdesi i tepruar, po vendosim burime shtesë në vendet fetare, kulturore dhe diplomatike në të gjithë New Yorkun dhe po koordinohemi me partnerët tanë federalë”, tha Departamenti i Policisë së New Yorkut.
Departamenti i Policisë së Los Angeles po rrit gjithashtu patrullimet pranë vendeve të kultit dhe zonave të tjera të ndjeshme, sipas kryebashkiakes Karen Bass.
“Ne do të mbetemi vigjilentë në mbrojtjen e komuniteteve tona”, tha Bass.
Policia në Uashington do të mbajë një “prani të shtuar” në institucionet fetare, sipas Departamentit të Policisë Metropolitane.
Kryetarja e bashkisë Muriel Bowser tha: “Ne po monitorojmë së bashku inteligjencën dhe, si gjithmonë, u kërkojmë të gjithëve të qëndrojnë vigjilentë.”
Autoritetet dhe udhëheqësit në New Jersey, Teksas, Illinois dhe vende të tjera kanë njoftuar se siguria do të rritet dhe monitorimi i kërcënimeve do të intensifikohet pas sulmeve në SHBA. /Telegrafi/
Lidhur me sulmet e Shteteve të Bashkuara të Amerikës ndaj tri objekteve bërthamore të Iranit ka pasur një sërë reagimesh, e që disa prej vendeve kanë dalë në mbrojtje të ShBA-së e disa të tjerë të Iranit.
Disa nga reagimet:
Mbretëria e Bashkuar
Sekretari i Jashtëm, David Lammy, në një postim në X kërkoi nga Irani “të tregojë përmbajtje dhe të arrijë një zgjidhje diplomatike për të ndalur këtë krizë”, duke insistuar se Britania nuk mori pjesë në sulmet amerikane.
Kryeministri Keir Starmer i bëri thirrje Iranit të rikthehet në tavolinën e bisedimeve, duke e cilësuar programin bërthamor iranian “një kërcënim serioz për sigurinë ndërkombëtare”.
🇫🇷 Franca
Ministri i Jashtëm, Jean-Noël Barrot, deklaroi se Franca e ka pritur me “këmbëngulje shqetësuese” sulmin e SHBA-së dhe theksoi se nuk ka qenë pjesë e tij.
Ai përsëriti qëndrimin e Francës kundër ndërtimit të armëve bërthamore nga Irani dhe theksoi se një zgjidhje e qëndrueshme kërkon një marrëveshje brenda Traktatit për Ndërprerjen e Proliferimit Bërthamor (NPT).
🇩🇪 Gjermania
Zëdhënësi Stefan Kornelius tha se kabineti gjerman u mblodh të dielën pas bombardimeve amerikane dhe qeveria do të konsultohet me partnerët në BE dhe SHBA gjatë ditës.
Kancelari Friedrich Merz përsëriti thirrjen ndaj Iranit që “të përfshihet menjëherë në negociata me SHBA-në dhe Izraelin për të gjetur një zgjidhje diplomatike”.
🇷🇺 Rusia
Ministria e Jashtme ruse e dënoi ashpër sulmin, duke e quajtur një “vendim të papërgjegjshëm” që shkel ligjin ndërkombëtar.
Ajo kërkoi ndalimin e agresionit dhe përpjekje për rikthim të situatës në rrugë politike dhe diplomatike, paralajmëruar se rrethin e kërcënimit e ka përshkallëzuar situatën në rajon.
🇨🇳 Kina
Zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme kineze deklaroi se Kina “denoncon fuqishëm sulmin e SHBA-së ndaj Iranit dhe objekteve bërthamore nën mbikëqyrjen e Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë Atomike”.
Kina thirri shtetet, veçanërisht Izraelin, të ndërpresin menjëherë zjarrin, të sigurojnë mbrojtjen e civilëve dhe të rifillojnë dialogun. Ajo tha se është e gatshme të bashkëpunojë me komunitetin ndërkombëtar për të rikthyer paqen dhe stabilitetin në Lindjen e Mesme.
🇹🇷 Turqia
Ministria e Jashtme turke paralajmëroi për rrezikun e përshkallëzimit të konfliktit në përmasë globale, duke e ngritur nivelin e shqetësimit në maksimum.
Turqia u bëri thirrje të gjitha palëve të veprojnë me përgjegjësi, të ndalin menjëherë sulmet dhe theksoi se negociatat janë e vetmja mënyrë për t’u zgjidhur mosmarrëveshjet bërthamore.
🇪🇺 Bashkimi Evropian
Presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen tha se “stabiliteti duhet të jetë prioritet” dhe se është thelbësore “respektimi i ligjit ndërkombëtar”. Ajo kërkoi që Irani të angazhohet në një zgjidhje diplomatike të besueshme.
Presidenti i Këshillit Evropian Antonio Costa u shpreh “thellësisht i alarmuar” dhe e quajti diplomacinë si të vetmen rrugë drejt paqes dhe sigurisë. Ai paralajmëroi se “shumë civilë do të jenë sërish viktima” në rast të përshkallëzimit.
🇨🇦 Kanadaja
Kryeministri Mark Carney tha se “situata në Lindjen e Mesme mbetet shumë e paqëndrueshme” dhe kërkoi që palët të rikthehen në negociata për të de-përshkallëzuar konfliktin, duke përfshirë edhe një armëpushim në Gaza.
🇯🇵 Japonia
Kryeministri Shigeru Ishiba tha se “de-përshkallëzimi sa më shpejt është më i rëndësishëm se çdo gjë tjetër”, por njëkohësisht “duhet ndalur avancimi i armëve bërthamore nga Irani”. Ai njoftoi se Japonia po monitoronte me shqetësim situatën.
🇵🇰 Pakistani
Zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme pakistaneze dënoi sulmet dhe shprehu “shqetësim të thellë për përshkallëzimin e mëtejshëm të tensioneve”. Ai deklaroi që Irani “ka të drejtën legjitime të vetëmbrohet” dhe paralajmëroi pasojat serioze për rajonin. Përfundimisht, bëri thirrje për respektimin e jetës civile dhe përfundimin e menjëhershëm të konfliktit.
/CNN/Reporteri.net/
Dan Caine, Kryetar i Shefave të Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Amerikane në konferencë ka përshkruar çfarë ndodhi gjatë sulmeve të natës ndaj objekteve bërthamore iraniane dhe falënderoi personelin ushtarak të përfshirë në këtë operacion, përcjell Reporteri.net.
“Ky ishte një mision tepër i klasifikuar, me shumë pak persona në Washington që dinin kohën ose natyrën e planit”, tha ai.
Sipas tij, shtatë bombardues B-2 morën pjesë në një fluturim 18-orësh drejt zonës së objektivit.
Pasi bombarduesit arritën në hapësirën ajrore iraniane rreth orës 17:00 me kohë lokale (22:00 BST), një nëndetëse amerikane lëshoi “më shumë se dy duzina” raketa cruise Tomahawk ndaj “objektivave kyç” në objektin bërthamor të Isfahanit.
Caine thotë se të tre objektivat e infrastrukturës bërthamore iraniane u goditën midis orës 18:40 sipas kohës lindore të SHBA-së (23:40 BST) dhe 19:05 (00:05 BST).
Ai shton se raketa Tomahawk ishte e fundit që goditi në Isfahan, për të siguruar që SHBA-ja të ruante “elementin e befasisë”.
“Duket se sistemet iraniane tokë-ajër nuk na panë,” tha ai, duke shtuar se gjatë gjithë misionit, SHBA nuk ishte në dijeni të asnjë të shtënë drejt grupit gjatë largimit.
Ai tha se do të duhet kohë për të vlerësuar plotësisht shkallën e dëmit që ka pësuar Irani.
“Vlerësimi përfundimtar i dëmit do të marrë kohë, por një vlerësim fillestar tregon se të tre objektet kanë pësuar dëme jashtëzakonisht të rënda dhe shkatërrim,” tha ai.
/Reporteri.net/
Sekretari amerikan i Mbrojtjes, Pete Hegseth, e nisi konferencën për media nga Pentagoni duke thënë se sulmet e mbrëmshme kishin për qëllim të “dobësojnë” dhe “shkatërrojnë” kapacitetet bërthamore të Iranit, përcjell Reporteri.net.
Ai deklaroi se sulmi “shkatërroi në mënyrë dërrmuese” programin bërthamor iranian, por nuk preku trupat apo civilët iranianë.
Hegseth vazhdoi duke thënë se shumë presidentë “kanë ëndërruar t’i japin goditjen përfundimtare programit bërthamor të Iranit, por asnjëri nuk ia doli – përveç Trumpit”.
Ai shtoi se operacioni ndaj Iranit ishte “i guximshëm dhe brilant”.
“Kur flet Presidenti Trump, bota duhet të dëgjojë,” tha Hegseth, duke shtuar se “asnjë vend tjetër përveç Shteteve të Bashkuara nuk do të kishte mundur ta kryente këtë.”
“Presidenti Trump tha: asnjë armë bërthamore – ai kërkon paqe, dhe Irani duhet të ndjekë atë rrugë,” deklaroi Hegseth.
Ai në konferencë tha se bombarduesit stealth B-2 të Amerikës “hyjnë dhe dalin nga objektet bërthamore të Iranit pa e ditur fare bota”.
Më pas, ai lexoi postimet e Trumpit në rrjetet sociale nga nata e kaluar, ku paralajmërohej se çdo kundërpërgjigje nga Irani do të përballej me “forcë shumë më të madhe”.
“Irani do të bënte mirë t’i marrë seriozisht ato fjalë – ai e ka thënë më parë dhe e ka me gjithë mend,” shtoi Hegseth.
Hegseth falënderoi gjithë personelin ushtarak të përfshirë në operacionet e natës së kaluar, duke i përshkruar ata si “luftëtarë, të gjithë”.
Ai tha se çdo amerikan që mori pjesë në sulme veproi “pa gabime”.
/Reporteri.net/
Një nga objektivat kryesore të sulmit të natës së kaluar të ShBA-së ishte objekti bërthamor në Fordo, i cili ndodhet rreth 96 kilometra në jug të kryeqytetit Teheran, përcjell Reporteri.net.
Ky objekt nëntokësor besohet se përbëhet nga dy tunele kryesore që strehonin centrifugat për pasurimin e uraniumit, si dhe një rrjet tunelesh më të vogla.
Struktura ishte e ndërtuar 80-90 metra nën tokë, çka e bënte të paarritshme për municionin “bunker buster” të kufizuar të Izraelit – por potencialisht të prekshme nga bomba amerikane prej 13,000 kilogramësh, e njohur si Massive Ordnance Penetrator (MOP).
Sipas mediave amerikane, besohet se në sulmet ndaj Fordos janë përdorur pikërisht këto bomba, por ekspertët paralajmërojnë se MOP mund të depërtojë vetëm rreth 18 metra beton ose 61 metra përpara se të shpërthejë. Kjo ngre pikëpyetje nëse bombat kanë mundur realisht të shkatërrojnë plotësisht strukturat e nëndheshme të Fordos.
/BBC/Reporteri.net/
Ministria e Jashtme e Turqisë deklaroi të dielën se sulmet e Shteteve të Bashkuara ndaj objekteve bërthamore të Iranit kanë rritur ndjeshëm rrezikun që konflikti rajonal të përhapet në një përmasë globale.
Ankaraja shprehu shqetësim të thellë për pasojat e mundshme pas këtyre sulmeve, duke theksuar se përhapja e konfliktit në një luftë globale duhet të parandalohet me çdo kusht.
“Nuk duhet lejuar që ky konflikt të zgjerohet në një luftë globale,” thuhej në deklaratën e ministrisë. “U bëjmë thirrje të gjitha palëve të veprojnë me përgjegjësi dhe të ndalin menjëherë sulmet.”
Turqia theksoi gjithashtu se vetëm negociatat mund të zgjidhin mosmarrëveshjen bërthamore mes Teheranit dhe Washingtonit.
/Reporteri.net/
Pas sulmeve ajrore të SHBA-së ndaj objekteve bërthamore në Iran, reagimet ndërkombëtare kanë qenë të shumta, veçanërisht nga vendet arabe të rajonit.
Omani, i cili ka shërbyer si ndërmjetës në bisedimet bërthamore mes Uashingtonit dhe Teheranit, dënoi ashpër sulmet. Shteti i Gjirit deklaroi se “shpreh shqetësim të thellë, dënim dhe kundërshtim ndaj përshkallëzimit të situatës si pasojë e sulmeve të drejtpërdrejta ajrore të ndërmarra nga Shtetet e Bashkuara”, përcjell Reporteri.net.
Arabia Saudite, një aleate e ngushtë e SHBA-së me lidhje të forta në fushën e sigurisë, dënoi “shkeljen e sovranitetit të Iranit dhe theksoi nevojën për përmbajtje”, duke i bërë thirrje bashkësisë ndërkombëtare “të dyfishojë përpjekjet në këto rrethana jashtëzakonisht të ndjeshme për të arritur një zgjidhje politike”.
Katarit, përmes ministrisë së jashtme, paralajmëroi se tensionet aktuale “të rrezikshme do të sjellin pasoja katastrofike në nivel rajonal dhe ndërkombëtar”. Në deklaratë thuhet gjithashtu se “shpresojmë që të gjitha palët të tregojnë urtësi dhe përmbajtje në këtë moment”.
Egjipti paralajmëroi për “rrezikun që rajoni të rrëshqasë edhe më thellë në kaos dhe tension”, duke theksuar se “zgjidhjet politike dhe negociatat diplomatike, jo zgjidhjet ushtarake, janë e vetmja rrugëdalje nga kjo krizë”.
Ndërkohë, Presidenti libanez Joseph Aoun deklaroi se “bombardimi i objekteve bërthamore iraniane rrit ndjeshëm frikën nga një përshkallëzim i tensioneve që do të rrezikonte sigurinë dhe stabilitetin në më shumë se një rajon apo shtet”.
/Reporteri.net/
Ministri i Jashtëm i Iranit, Abbas Araghchi, deklaroi se Irani do të përgjigjet ndaj sulmeve të Shteteve të Bashkuara mbi objektet bërthamore iraniane, duke e cilësuar veprimin si një “kryerje të vijës së kuqe”.
“Nuk e di sa hapësirë ka mbetur për diplomaci,” u shpreh Araghchi, duke shtuar se “ata e kaluan një vijë shumë të madhe të kuqe duke sulmuar objektet bërthamore… Duhet të përgjigjemi bazuar në të drejtën tonë legjitime për vetëmbrojtje.”
Diplomati i lartë iranian tha se ka qenë në kontakt me disa ministra të jashtëm të rajonit, dhe se “pothuajse të gjithë janë shumë të shqetësuar” dhe të interesuar për të luajtur një rol në ndalimin e “agresionit izraelit”.
Araghchi nuk dha detaje të mëtejshme mbi formën e përgjigjes së Iranit, por theksoi se vendi i tij e konsideron këtë një çështje të sovranitetit dhe mbrojtjes kombëtare.
/Reporteri.net/
Ministri i Jashtëm i Iranit, Abbas Araqchi, njoftoi se do të udhëtojë drejt Moskës për të zhvilluar një takim me Presidentin rus, Vladimir Putin, të hënën.
Duke folur me gazetarët në Stamboll, Araqchi tha:
“Po shkoj në Moskë këtë pasdite, dhe kam një takim me Presidentin Putin nesër në mëngjes. Rusia është mik i Iranit.”
Kjo vizitë vjen në një moment të tensionuar, pas sulmeve ajrore amerikane ndaj objekteve bërthamore iraniane.
/Reporteri.net/
Kryeministri në detyrë i Kosovës, Albin Kurti, ka theksuar nevojën për më pak armatim bërthamor në botë dhe ka shprehur mbështetjen për qëndrimet e Shteteve të Bashkuara dhe Bashkimit Evropian lidhur me programin bërthamor të Iranit, shkruan Reporteri.net.
Kurti thekson se “siguria ndërkombëtare ka nevojë për më pak armatim nuklear dhe jo më shumë bomba bërthamore që vënë në rrezik gjithë njerëzimin.”
Ai shton se kjo çështje bëhet “urgjente dhe alarmuese” veçanërisht kur shtete autoritare përpiqen të zhvillojnë programet e tyre bërthamore.
Ai ka theksuar lidhjet e ngushta me Shtetet e Bashkuara të Amerikës.
“ShBA-të janë aleati ynë kryesor, partneri i pazëvendësueshëm dhe miku special.”
“Republika e Kosovës është e përcaktuar fuqishëm në mbrojtje të vlerave demokratike dhe euro-atlantike. ShBA-të janë superfuqia demokratike që duhen mbështetur”, ka shkruar Kurti.
/Reporteri.net/
Presidenti i Këshillit Evropian, Antonio Costa, shprehu shqetësim të thellë për zhvillimet në Lindjen e Mesme pas sulmeve amerikane ndaj Iranit, përcjell Reporteri.net.
Në një postim në X, ai u bëri thirrje palëve për përmbajtje dhe respekt ndaj ligjit ndërkombëtar dhe sigurisë bërthamore.
Costa theksoi se “diplomacia mbetet mënyra e vetme për të sjellë paqe dhe siguri në rajon,” duke paralajmëruar se “shumë civilë do të jenë viktima të një përshkallëzimi të mëtejshëm.”
Ai gjithashtu premtoi se BE do të vazhdojë të punojë me palët dhe partnerët për të gjetur një zgjidhje paqësore në tryezën e negociatave.
/Reporteri.net/
Presidenti amerikan, Donald Trump ka deklaruar se në sulmet ndaj objekteve bërthamore të Iranit janë përdorur avionët bombardues B-2 të Forcave Ajrore të SHBA-së, përcjell Reporteri.net.
B-2 Spirit është bombarduesi më modern dhe më i avancuar i Forcave Ajrore të SHBA-së.
Me dizajnin e tij si “krah fluturues”, ndërtimin me materiale kompozite dhe veshjen speciale që e bën të padukshëm për radarët, “B-2 sjell një fuqi shkatërruese të jashtëzakonshme në çdo cep të globit, brenda një kohe të shkurtër, duke kaluar përmes mbrojtjeve që dikur ishin të papërshkueshme,” thuhet në një dokument zyrtar të Forcave Ajrore.
Bombarduesi me katër motorë mund të pajiset me armë bërthamore ose konvencionale, drejtohet nga një ekuipazh prej dy personash, ka një kapacitet ngarkese prej 18 tonë dhe një rreze të pakufizuar veprimi nëse furnizohet me karburant në ajër.
CNN shkruan se “fluturimi i parë i B-2 u realizua në vitin 1989 dhe u përdor për herë të parë në luftë dhjetë vjet më vonë gjatë Operacionit “Allied Force” – ndërhyrja e udhëhequr nga NATO në krizën humanitare në Kosovë – duke fluturuar pa ndalesë nga baza e tyre në Missouri për të goditur objektiva serbe, sipas Forcave Ajrore.
Më vonë, ata realizuan misione edhe më të gjata për të goditur objektiva në Afganistan në tetor të vitit 2001 gjatë ditëve të para të Operacionit “Enduring Freedom”.
Së fundmi, B-2-tat kanë fluturuar nga baza e përbashkët amerikano-britanike në Diego Garcia në Oqeanin Indian për të sulmuar objektiva të Houthive në Jemen.
Në inventarin e Forcave Ajrore të SHBA-së ndodhen vetëm 20 njësi të B-2, të gjitha të bazuara në bazën ajrore Whiteman në Missouri.
Çdo njësi kushton rreth 2 miliardë dollarë sipas vlerësimeve aktuale.
SHBA-ja përdori bombën GBU-57A/B Massive Ordnance Penetrator (MOP), e njohur si “shkatërruese bunkerësh”, në sulmet ndaj objekteve bërthamore iraniane të shtunën në mbrëmje sipas kohës lokale në SHBA, sipas dy burimeve të njohura me operacionin.
MOP — një bombë prej 30,000 paundësh me 6,000 paund eksploziv — është “projektuar për të arritur dhe shkatërruar armët e shkatërrimit në masë të kundërshtarëve tanë që ndodhen në objekte shumë të mbrojtura,” sipas një fletë-informacioni të Forcave Ajrore të SHBA-së.
B-2 është i vetmi aeroplan në inventarin e SHBA-së që mund të mbajë bombën GBU-57A/B.
/Reporteri.net/
Çmimet globale të naftës pritet të rriten kur tregjet e energjisë të nisin tregtimin të hënën në mëngjes në Azi.
“Sulmet e SHBA-së e kanë çuar konfliktin në një nivel të ri dhe shumëkush ka frikë se kjo vetëm do ta përkeqësojë më tej situatën,” thotë për BBC Dr. Carole Nakhle, drejtoreshë ekzekutive e kompanisë Crystol Energy.
“Kjo frikë do të reflektohet në një ‘premium gjeopolitik’ më të lartë që i shtohet çmimeve të naftës – askush nuk e di saktësisht sa është ky premium, por si rregull, sa më e madhe të jetë frika, aq më i lartë është premiumi,” shton ajo.
Nafta Brent e përfundoi javën tregtare të premten me një çmim prej 77.01 dollarësh për fuçi, pasi u rrit me pothuajse 20% gjatë muajit të fundit.
Pavarësisht kësaj rritjeje, çmimet e naftës aktualisht janë ende më të ulëta sesa ishin në të njëjtën periudhë vitin e kaluar.
Kostoja e naftës së papërpunuar ndikon në gjithçka – që nga çmimi për të mbushur makinën me karburant, deri tek çmimi i ushqimeve në supermarkete.
/Reporteri.net/
Britania nuk ka qenë e përfshirë në sulmet e SHBA-së ndaj Iranit, deklaroi ministri britanik i Biznesit dhe Tregtisë, Jonathan Reynolds.
Sipas tij, SHBA nuk ka bërë asnjë kërkesë ndaj Mbretërisë së Bashkuar për të mbështetur veprimin, përfshirë përdorimin e bazës britanike Diego Garcia në Oqeanin Indian.
Ai shtoi se qeveria britanike ishte informuar paraprakisht për sulmet.
/Reporteri.net/
Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, ka paralajmëruar Iranin kundër çdo veprimi hakmarrës pas sulmeve ajrore amerikane ndaj tri centraleve bërthamore në territorin iranian, përcjell Reporteri.net.
“Çdo hajmarrje nga Irani ndaj ShBA-së do të përballet me forcë shumë më të madhe se ajo që u pa sonte”, shkroi Trump në Truth Social.
Kjo deklaratë vjen vetëm pak orë pasi avionët amerikanë bombarduan tre nga objektet më të rëndësishme të programit bërthamor të Iranit: Fordo, Natanz dhe Isfahan.
Zyrtarë amerikanë thanë për mediat se sulmet kishin për qëllim “zbutjen e kërcënimit që përbën programi bërthamor iranian” dhe nuk synonin “ndryshimin e regjimit”.
/Reporteri.net/
Kryeministri i Mbretërisë së Bashkuar, Keir Starmer, thotë se SHBA ka ndërmarrë veprime për të “zbutur” kërcënimin që paraqet programi bërthamor i Iranit, përcjell Reporteri.net.
Në një deklaratë ai tha:
“Programi bërthamor i Iranit është një kërcënim serioz për sigurinë ndërkombëtare. Iranit nuk duhet t’i lejohet kurrë të zhvillojë një armë bërthamore dhe SHBA ka ndërmarrë veprime për të zbutur këtë kërcënim.
Situata në Lindjen e Mesme mbetet e paqëndrueshme dhe stabiliteti në rajon është prioritet. Ne i bëjmë thirrje Iranit të kthehet në tryezën e negociatave dhe të arrijë një zgjidhje diplomatike për t’i dhënë fund kësaj krize.”
/Reporteri.net/
Presidenti amerikan Donald Trump ka deklaruar se avionët luftarakë amerikanë kanë bombarduar tre objekte bërthamore në Iran, duke shënuar një përshkallëzim të rëndësishëm të luftës së vazhdueshme mes Iranit dhe Izraelit.
Ja çfarë dihet deri tani:
• Një nga objektivat ishte Fordo – një impiant për pasurimin e uraniumit i fshehur në një shpat mali të largët, që ka rëndësi të madhe për ambiciet bërthamore të Iranit.
• Dy objekte të tjera kyçe bërthamore – Natanz dhe Isfahan – gjithashtu janë goditur.
• Zyrtarë izraelitë kanë deklaruar se kanë qenë në “bashkërendim të plotë” me SHBA-në për planifikimin e këtyre sulmeve.
• Sipas zyrtarëve amerikanë që kanë folur për CBS News, Washingtoni ka kontaktuar Iranin përmes kanaleve diplomatike të shtunën, duke thënë se këto sulme ajrore janë të vetmet që kanë ndërmend të kryejnë dhe se “nuk ka plane për ndërrim regjimi”.
• Ende nuk dihet shkalla e plotë e dëmeve në objektet e goditura – por sipas Agjencisë Ndërkombëtare për Energjinë Atomike (IAEA), nuk ka pasur rritje të niveleve të rrezatimit jashtë objekteve.
/BBC/Reporteri.net/
Ministri i Jashtëm i Iranit, Seyed Abbas Araghchi, dënon sulmet e SHBA-së si “të papranueshme” dhe thotë se Irani po mban të hapura “të gjitha opsionet për të mbrojtur sovranitetin e tij”.
“Ngjarjet e mëngjesit të sotëm janë të papranueshme dhe do të kenë pasoja të përhershme. Çdo anëtar i Kombeve të Bashkuara duhet të alarmohet nga ky veprim jashtëzakonisht i rrezikshëm, i paligjshëm dhe kriminal,” shkruan ai në një postim në X.
Araghchi shton se SHBA ka “kryer një shkelje të rëndë” të Kartës së OKB-së si anëtare e Këshillit të Sigurimit të OKB-së.
/Reporteri.net/
Reporteri.net është gazetë online e lajmeve nga vendi dhe bota. Qëllim kryesor ka informimin e drejtë, të paanshëm dhe të shpejtë. Reporteri.net, në pronësi të “R Media L.L.C.”, është themeluar në mars të vitit 2019 dhe drejtohet nga gazetarët Bekim Kabashi dhe Mentor Gjergjaj.
E-Mail: info@reporteri.net
Marketing: marketing@reporteri.net
Adresa: Rr. UÇK, Nr. 102/11 10000 Prishtinë, Kosovë
