Një kritik ultranacionalist i NATO-s dhe mbështetës i presidentit rus Vladimir Putin, ka dalë i pari në raundin e parë të zgjedhjeve presidenciale në Rumani.

Me 99,98% të votave të numëruara, Călin Georgescu, një kandidat i pavarur që e ka lavdëruar Vladimir Putinin si “një njeri që e do vendin e tij”, ka dalë i pari në raundin e parë të presidencialeve në Rumani, duke marrë mbështetjen e çerekut të elektoratit rumun, me 23 për qind të votave.

Rezultati është shoku më i madh elektoral në historinë postkomuniste të Rumanisë dhe ka pak lidhje me sondazhet parazgjedhore, të cilat kishin parashikuar se Georgescu pak i njohur nuk pritej të merrte më shumë se 5 për qind. Por ajo çfarë ndodhi, tronditi Rumaninë pasi Georgescu jo vetëm që hyri në balotazh duke dalë i pari, por ai la jashtë garës kryeministrin në largim të vendit Marcel Ciolacu, lider i partisë së majt, pro BE, të cilin sondazhet e nxirrnin si një kandidat i cili me lehtësi kalonte në raundin e dytë. Por ai arriti të renditet vetëm i treti në këtë garë duke marrë jo më shumë se 19.15 për qind të mbështetjes elektorale, shkruan The Guardian.

Presidenti i Rumanisë ka një rol gjysmë ekzekutiv që përfshin kompetenca të rëndësishme vendimmarrëse mbi sigurinë kombëtare, politikën e jashtme dhe emërimet gjyqësore. Balotazhi është caktuar për në 8 dhjetor, pas zgjedhjeve parlamentare që do të zhvillohen të dielën e ardhshme.

Gara po shikohet edhe përtej Rumanisë, e cila ndan një kufi prej 400 miljesh me Ukrainën dhe shihet nga aleatët perëndimorë si duke luajtur një rol kyç strategjik, duke pritur një bazë ushtarake të NATO-s, duke dhuruar një bateri të mbrojtjes ajrore Patriot dhe duke siguruar një rrugë jetike tranziti për miliona tonë drithë ukrainase, përcjell Gazeta Online Reporteri.net.

“Sonte populli rumun thirri për paqe. Dhe ata bërtitën shumë me zë të lartë, jashtëzakonisht fort”, tha Georgescu, një profesor universiteti 62-vjeçar, të dielën mbrëma. “Ne jemi të fortë dhe të guximshëm, shumë prej nesh votuan dhe akoma më shumë do ta bëjnë këtë në raundin e dytë.”

Lasconi, një ish-korrespondent lufte dhe prezantues i lajmeve televizive, iu bashkua USR-së së qendrës së djathtë në vitin 2018 dhe u bë udhëheqës i partisë këtë vit. E zgjedhur dy herë si kryetare e qytetit të vogël të Câmpulung, ajo beson në rritjen e shpenzimeve për mbrojtjen dhe ndihmën ndaj Ukrainës.

Georgescu, i cili u largua nga Aleanca e ekstremit të djathtë për Bashkimin e Rumunëve (AUR) pasi kritikoi qëndrimin e tij pro-rus, anti-NATO, drejtoi një fushatë virale TikTok të fokusuar në reduktimin e nevojës së Rumanisë për importe ushqimore dhe energjie dhe përfundimin e ndihmës për Ukrainën.

Zgjedhjet u fokusuan kryesisht në rritjen e kostos së jetesës së Rumanisë: vendi i Detit të Zi ka pjesën më të madhe të BE-së të njerëzve në rrezik të varfërisë, si dhe normën më të lartë të inflacionit të bllokut dhe deficitin më të madh buxhetor, me 8% të perspektivës ekonomike.

Cristian Andrei, një konsulent politik, tha se rezultati i populistit dukej të ishte një “protestë e madhe ose revoltë kundër establishmentit” dhe se partitë kryesore politike kishin “humbur lidhjen me rumunët e zakonshëm”.

Georgescu, një konsulent zhvillimi i qëndrueshëm që ka punuar për disa organe të OKB-së, e ka quajtur mburojën e mbrojtjes raketore balistike të NATO-s mbi Rumaninë një “turp të diplomacisë” dhe tha se aleanca nuk do t’i mbrojë anëtarët e saj nga sulmi rus.

Në intervista të tjera, Georgescu ka thënë se Rumania nuk ishte gati të trajtonte në mënyrë të pavarur diplomacinë dhe strategjinë dhe se shansi i saj më i mirë qëndronte me “mençurinë ruse”. Ai ka refuzuar të thotë në mënyrë eksplicite se mbështet Rusinë në luftën e saj kundër Ukrainës.

Radu Magdin, një analist politik, tha se ndryshimi midis popullaritetit njëshifror të sondazhit të pavarur të së djathtës ekstreme dhe rezultatit të raundit të parë ishte i paprecedentë që kur Rumania doli nga komunizmi në 1989. “Asnjëherë në 34 vitet tona të demokracisë nuk kemi parë të tillë një rritje në krahasim me sondazhet,” tha Magdin për Reuters.

Cristian Pîrvulescu, një shkencëtar politik, tha për Agence-France Presse: “E djathta ekstreme është fituesja e madhe e këtyre zgjedhjeve.”

Analistë të tjerë sugjeruan se suksesi tronditës i Georgescu mund të ketë një efekt ngjitës në zgjedhjet parlamentare të planifikuara në 1 dhjetor, që do të thotë se mund të jetë shumë e vështirë për partitë fituese të formojnë një qeveri të re të qëndrueshme koalicioni. /Reporteri.net