Mineralet kritike “janë themeli i ekonomisë së shekullit të 21”, shpjegoi Dr Muggah. Ato janë kyçe për energjinë e rinovueshme, aplikimet ushtarake dhe infrastrukturën industriale dhe luajnë “një rol strategjik në rritje në gjeopolitikë dhe gjeoekonomi”, tha ai, përcjell Gazeta Online Reporteri.net.

Për më tepër, SHBA-ja është e prirur për një marrëveshje për burimet minerale të Ukrainës, sepse dëshiron të reduktojë varësinë nga Kina, e cila kontrollon 75% të depozitave të tokës së rrallë në botë, sipas Grupit të Investimeve Gjeologjike, shkruan BBC.

Në dhjetor Kina ndaloi eksportin e disa mineraleve të tokës së rrallë në SHBA, pasi më parë kishte kufizuar eksportet e mineraleve në SHBA vitin e kaluar.

Të hënën, përpara një vizite me presidentin francez Emmanuel Macron, Këshilltari i Sigurisë Kombëtare i Shtëpisë së Bardhë, Mike Waltz i tha gazetës amerikane NewsNation se marrëveshja ishte “për rritjen ekonomike të byrekut dhe lidhjen e SHBA-së dhe Ukrainës së bashku për të ardhmen”.

Çfarë mineralesh ka Ukraina?

Kyiv vlerëson se rreth 5% e “lëndëve të para kritike” në botë janë në Ukrainë. Kjo përfshin rreth 19 milionë tonë rezerva të provuara të grafitit, për të cilat agjencia shtetërore e Shërbimit Gjeologjik të Ukrainës thotë se e bën vendin “një nga pesë vendet kryesore kryesore” për furnizimin e mineralit.

Grafiti përdoret për prodhimin e baterive për automjetet elektrike.

Ukraina ka gjithashtu një të tretën e të gjitha depozitave evropiane të litiumit, komponenti kryesor në bateritë aktuale. Dhe përpara pushtimit rus, pjesa globale e Ukrainës në prodhimin e titanit, një metal i lehtë i përdorur në ndërtimin e çdo gjëje, nga aeroplanët deri te termocentralet, ishte 7%.

Më tej, Ukraina ka depozita të konsiderueshme të metaleve të rralla të tokës. Këto janë një grup prej 17 elementësh që përdoren për të prodhuar armë, turbina me erë, elektronikë dhe produkte të tjera jetike në botën moderne.

Megjithatë, disa nga depozitat minerale janë konfiskuar nga Rusia. Sipas Yulia Svyrydenko, ministre e ekonomisë e Ukrainës, burimet me vlerë 350 miliardë dollarë mbeten sot në territoret e pushtuara.

Në vitin 2022, SecDev, një konsulencë për rrezikun gjeopolitik me qendër në Kanada, kreu një vlerësim, i cili zbuloi se Rusia kishte pushtuar 63% të minierave të qymyrit në Ukrainë dhe gjysmën e depozitave të saj të manganit, ceziumit, tantalit dhe tokës së rrallë.

Dr Robert Muggah, drejtor i SecDev, thotë se minerale të tilla shtojnë një “dimension strategjik dhe ekonomik” në agresionin e vazhdueshëm të Rusisë. Duke i kapur ato, thotë ai, Moska mohon aksesin e të ardhurave për Ukrainën, zgjeron bazën e saj të burimeve dhe ndikon në zinxhirët e furnizimit global.

/BBC/