Një ndërprerje masive e energjisë elektrike që goditi Spanjën dhe Portugalinë të hënën ka ngritur shqetësime serioze për sigurinë energjetike të rajonit dhe të gjithë BE-së. Mijëra njerëz mbetën pa energji për orë të tëra, teksa autoritetet përpiqen të kuptojnë shkakun e saktë të kësaj krize.

Sipas operatorit spanjoll Red Eléctrica, ndërprerja u shkaktua nga një “lëkundje shumë e fortë në rrjetin elektrik” që shkëputi Spanjën nga sistemi energjetik evropian në orën 12:38. Kryeministri Pedro Sánchez deklaroi se situata është e pashembullt dhe ende nuk ka një përfundim zyrtar. Ai tha se çdo skenar po hetohet dhe asnjë pistë nuk përjashtohet, përfshirë sabotimin apo sulmet kibernetike — megjithëse nuk ka prova konkrete që sugjerojnë ndonjë akt të tillë.

Rikthimi i energjisë ka qenë një sfidë teknike. Operatorët u detyruan të rindërtojnë sistemin hap pas hapi duke përdorur burime si hidrocentralet. Ndihma erdhi edhe nga fqinjët, përfshirë Francën, e cila dërgoi 700 megavat energji për të ndihmuar stabilizimin e rrjetit.

Kriza ka nxjerrë në pah dobësitë e lidhjeve ndërkufitare të sistemit energjetik të Gadishullit Iberik me pjesën tjetër të BE-së. Edhe pse janë bërë përpjekje për të forcuar këto ndërlidhje, përparimi ka qenë i ngadalshëm. Disa ekspertë mendojnë se më shumë ndërlidhje do të ndihmonin në raste emergjente, ndërsa të tjerë paralajmërojnë se ato mund të rrezikonin përhapjen e krizave në më shumë vende.

Spekulimet për ndonjë sulm të mundshëm u hodhën poshtë nga zyrtarët e BE-së, të cilët nënvizuan se nuk ka indikacione për ndonjë akt sabotimi.

Ndërkohë, shumë sytë janë kthyer drejt sistemit të energjisë së gjelbër të rajonit. Spanja dhe Portugalia furnizohen gjerësisht nga burime të rinovueshme, por ekspertët sigurojnë se ato nuk kanë qenë shkaku i ndërprerjes. Rrjeti kishte prodhim të mjaftueshëm nga burimet konvencionale përpara incidentit dhe sistemi është i pajisur me masa për të shmangur kërcënime të tilla nga energjia diellore apo e erës.

Për momentin, hetimet vazhdojnë dhe përpjekjet për të forcuar rrjetin e energjisë në nivel rajonal pritet të marrin vrull të ri./vizion/