Ishte rreth orës 5:30 të mëngjesit të së enjtes në Uashington, DC, kur zyrtarët e lartë amerikanë morën lajmin dhe fotografi – nga homologët e tyre izraelitë: udhëheqësi i Hamasit, Yahya Sinwar mund të kishte vdekur.

Për më shumë se një vit që kur Hamasi sulmoi Izraelin më 7 tetorin e kaluar, forcat izraelite – me një ndihmë të qetë nga Shtetet e Bashkuara – kishin piketuar organizatorin pas asaj dite, raporton CNN.

Më shumë se një herë, ata kishin qenë afër, duke e shtyrë shefin e Hamasit nga një strehë nëntokësore në tjetrën. Por Sinwar kishte lëvizur si një fantazmë në një gamë të pafund tunelesh të gërmuara nën rrugët e Gazës, që rrallë dilnin mbi tokë dhe komunikonin vetëm përmes korrierit për të shmangur zbulimin nga mbikëqyrja elektronike.

Në fund, ishte vetëm rastësisht që një grup ushtarësh izraelitë u përplasën me njeriun më të kërkuar të Izraelit.

Ushtarët e këmbësorisë nga Brigada Bislamach e IDF-së, një njësi që stërvit normalisht komandantët e ardhshëm, kishin gjurmuar disa burra midis rrënojave në Gazën jugore, të pluhurosur nga fushata ndëshkuese e bombardimeve të Izraelit. Filluan të shtënat me armë zjarri. Izraelitët qëlluan përsëri nga një tank dhe dërguan një dron duke u futur në një nga ndërtesat e zbrazura.

Vetëm pasi shkëmbimi i zjarrit kishte përfunduar dhe trupat u kthyen mëngjesin tjetër për të inspektuar rrënojat, kuptuan se njëri prej trupave ishte i Sinwar.

Vdekja e tij shënon fundin e një gjuetie njerëzore njëvjeçare që kishte konsumuar shërbimet e inteligjencës izraelite dhe amerikane – dhe mbizotëroi diskutimet rreth asaj se çfarë do të duhej për t’i dhënë fund luftës. CIA kishte ngritur një task forcë specifike për të gjurmuar Sinwarn dhe pas 7 tetorit, SHBA rriti gjerësisht asetet e inteligjencës në rajon për të mbledhur informacion mbi Hamasin dhe liderin e tij.

Megjithatë, shumë zyrtarë amerikanë i thanë CNN se momenti i vdekjes së tij ishte një surprizë totale.

Zyrtarët izraelitë dhe amerikanë shpesh kishin njëfarë kuptimi të zonës së përgjithshme ku fshihej Sinwar gjatë muajve të gjatë. Por lideri i pakapshëm i Hamasit lëvizte vazhdimisht dhe e bëri jashtëzakonisht të vështirë përcaktimin e vendndodhjes së tij.

Ai i shmangu krejtësisht telefonat celularë dhe komunikimet e tjera elektronike, në vend të kësaj dërgoi shënime me shkrim për t’u përcjellë udhëzimet e tij si komandantëve ushtarakë brenda Gazës, ashtu edhe zyrtarëve të Hamasit në Doha, të cilët po vepronin si përfaqësues të tij në negociatat për një armëpushim të mundshëm. Bashkëbiseduesit ndonjëherë duhet të presin ditë ose javë për reagime nga Sinwar për t’u dhënë kohë korrierëve për të transmetuar mesazhet e shkruara përpara dhe mbrapa.

Sinwar nuk ishte shfaqur publikisht që nga 7 tetori. Komunikimi i tij i vetëm i njohur i drejtpërdrejtë me botën e jashtme ishte përmes disa letrave, më së fundi muajin e kaluar kur ai i shkroi shefit të Hezbollahut, Hassan Nasrallah. Grupi militant libanez tha se ai i kishte shkruar Nasrallahut duke rikonfirmuar angazhimin e tij për të luftuar Izraelin dhe për të mbështetur aleancën e militantëve rajonalë të mbështetur nga Irani, të njohur si “Boshti i Rezistencës”.

Për kaq shumë kohë, Sinwar ishte i njohur të ishte jashtëzakonisht i kujdesshëm, madje edhe paranojak, për sigurinë e tij personale. Është e paqartë se çfarë e tërhoqi atë mbi tokë të mërkurën – një vendim fatal që e bëri atë të pambrojtur.

“Këta djem dalin nga fshehja dhe nuk mund të qëndrojnë kurrë rehat”, tha një zyrtar amerikan.

Pa pushim, dukej se IDF ishte gjithmonë vetëm një hap prapa Sinwar.

Në të paktën tre raste të veçanta në vitin 2024, Forcat e Mbrojtjes izraelite ishin në gjendje të shtynin në tunele ku Sinwar sapo kishte qenë.

Në janar, sipas një komandanti të lartë të IDF-së, provat e ADN-së e ndihmuan Izraelin të konfirmonte se ai ishte fshehur në një tunel poshtë Khan Younis në fillim të tetorit 2023. CNN nuk ishte në gjendje të konfirmonte në mënyrë të pavarur atë analizë.

Mediat ndërkombëtare janë bllokuar të hyjnë në Gaza në mënyrë të pavarur që nga fillimi i luftës. E vetmja mënyrë për të hyrë është të shoqëruar nga ushtarakët izraelit, që do të thotë se gazetarëve u lejohet vetëm të shohin atë që Izraeli dëshiron që ata të shohin.

Në shkurt, pamjet e kamerave  supozohet se treguan Sinwar brenda një tuneli në të njëjtën zonë vetëm disa ditë pas sulmit të 7 tetorit, duke lëvizur nëpër një tunel të errët me gruan, fëmijët dhe vëllain e tij Ibrahim Sinwar.

Ndërsa IDF filloi të mbyllej në Khan Younis, qytetin e lindjes së tij, Sinwar dukej se ishte zhvendosur në jug. IDF tha këtë javë se ata gjetën ADN-në e tij në një tunel në Rafah, disa qindra metra larg vendit ku u vranë gjashtë pengje në gusht.

Ai u vra të mërkurën jo shumë larg atij tuneli, në një pjesë të Rafahut të quajtur Tal Al Sultan, e cila ishte vënë në shesh nga ushtria izraelite pas sulmeve të intensifikuara nga dy batalione të Hamasit gjatë gjithë verës.

Mbledhja e inteligjencës amerikane ishte mjaft efektive sa që zyrtarët kishin disa dritare në mendësinë e Sinwar gjatë muajve të gjatë.

Në një moment gjatë verës, CIA ka vlerësuar se Sinwar, duke u përballur me fajin për vuajtjet e mëdha në Gaza, ishte nën presionin e komandantëve të tij ushtarakë për të pranuar një marrëveshje armëpushimi dhe për t’i dhënë fund luftës me Izraelin.

Ndërsa Izraeli kërkonte operativë të Hamasit që fshiheshin në rrjetin e gjerë të tuneleve nëntokësore, IDF herë pas here dërgonte qen, ferret dhe robotë dhe jo ushtarë.

Ndonjëherë, kur një qen nuk kthehej mbi tokë, IDF pyeste veten nëse ishte për shkak të mungesës së oksigjenit në disa pjesë të tunelit që ishin shumëkatëshe nën nivelin e tokës. Në raste të tjera, robotët do të qëlloheshin – duke konfirmuar se në fakt kishte prani të Hamasit.

Por ai mbeti në mënyrë frustruese përtej mundësive.

Duket qartë se IDF nuk e dinte se ai ishte pranë Tal Al Sultanit deri pasi u vra; Në mesin e shtatorit, IDF mori CNN dhe media të tjera në zonë. Në atë kohë, IDF nuk dha asnjë tregues se Sinwar mund të ishte atje – dhe nuk ka gjasa që t’i kishte çuar gazetarët në një vend ku besohej se ai fshihej.