Edhe themeluesi i aplikacionit ‘Telegram’, del të jetë pjesë e listës së njerëzve që mund të jenë përgjuar me aplikacionin “Pegasus”
Në mesin e njerëzve, numri i të cilëve shfaqet në një listë individesh të zgjedhur nga qeveritë kliente të Grupit NSO, qëndron edhe emri i miliarderit engimatik të lindur në Rusi, Pavel Durov, i cili ka ndërtuar reputacionin e tij në krijimin e një aplikacioni të padëmshëm për mesazhe.
36-vjeçari Durov, i cili është themelues i ‘Telegram’, pretendon se ka më shumë se gjysmë miliard përdorues në aplikacionin e tij, shkruan The Guardian, transmeton në shqip Gazeta Online ‘Reporteri.net’.
‘Telegram’ ofron mesazhe të koduara nga fundi në fund dhe përdoruesit gjithashtu mund të vendosin ‘kanale’ për shpërndarjen e shpejtë të informacionit tek ndjekësit.
Ky aplikacion ka gjetur popullaritet në mesin e njerëzve të cilët dëshirojnë t’i shmangen syve përgjues të Qeverive, qofshin ata kriminelë, terroristë apo protestues që luftojnë me regjimet autoritare.
Në vitet e fundit, Durov ka hedhur poshtë standardet e sigurisë së konkurrentëve, veçanërisht të ‘Whatsapp’, për të cilin ai ka pretenduar se është ‘i rrezikshëm’ për t’u përdorur.
Në anën tjetër, ai e ka pozicionuar ‘Telegram’, si një aplikacionin i cili është i vendosur që me çdo kusht të ruaj privatësinë e përdoruesve të tij me çdo kusht.
Pa një ekzaminim të telefonit të Durov, nuk është e mundur të dihet nëse ka pasur ndonjë përpjekje për të instaluar softuer ‘malëare’ në pajisje, shkruan The Guardian, e përditshmja britanike që po vazhdon të publikojë aferën e spiunazhit ‘Pegasus Project’.
Një burim i NSO ka bërë të ditur se Durov nuk ishte një shënjestër, që nënkupton se burimi mohon se ai ishte zgjedhur për mbikëqyrje duke përdorur projektin e NSO, Pegasus.
Kompania këmbëngul se fakti që një numër u shfaq në listë, nuk ishte në asnjë mënyrë tregues se ai numër ishte zgjedhur për mbikëqyrje duke përdorur Pegasus, përcjellë në shqip Reporteri.net.
Zëdhënësi i NSO, nuk u përgjigj drejtpërdrejt nëse telefoni i Durov ishte shënjestër e Pegasus, teksa tha se çdo pretendim se një emër në listë lidhet domosdoshmërisht me një shënjestër të projektit ose një objektiv të caktuar, është i gabuar dhe i rremë.
Avokatët e NSO thanë që vendimi i tij për të mos iu përgjigjur pretendimeve të caktuara nuk duhet të trajtohet si konfirmim i atyre pretendimeve.
Por lista, në të cilën The Guardian dhe medie të tjera kishin qasje si pjesë e projektit Pegasus, një bashkëpunim ndërkombëtar, siç shkruan Reporteri.net, besohet të jetë tregues i individëve të identifikuar si persona me interes nga klientët qeveritarë të NSO.
Ajo përfshin njerëz të cilët më vonë u vunë në shënjestër për mbikëqyrje, sipas analizës mjeko-ligjore të telefonave të tyre.
Numri i Durov, i cili shfaqet në listë në fillim të vitit 2018, ishte numri i celularit në Mbretërinë e Bashkuar i cili ka qenë i lidhur me llogarinë e tij personale në Telegram për vite me radhë.
As Durov, i cili është i apasionuar pas reklamave dhe as zyra për shtyp e ‘Telegram’, nuk iu përgjigjën kërkesës për të komentuar mbi këtë çështje.
Lista e qeverive dhe shërbimeve të inteligjencës që mund të jenë të lumtur të shohin përmbajtjen e telefonit celular të Durov është e gjatë.
Durov u largua nga Rusia në 2013 dhe ka pasur disa konflikte me shërbimet e sigurisë së vendit.
Telegram gjithashtu ka luajtur një rol kryesor në drejtimin e lëvizjeve protestuese në Bjellorusi, Hong Kong dhe Iran.
A u përgjuan kosovarët me “Pegasus”? Flasin zyrtarët qeveritarë e njohësit e teknologjisë në Kosovë
Sidoqoftë, analiza e listës së rrjedhur sugjeron që Durov mund të ketë qenë me interes për Emiratet e Bashkuara Arabe.
Durov bën shumë rrallë deklarata publike përmes llogarisë së tij në ‘Telegram’ dhe zakonisht ofron vetëm këshilla idiosinkretike për mënyrën e jetesës.
“Gjithmonë jetoni vetëm dhe mbani një dietë detare me peshq të egër dhe asgjë tjetër”, është një nga këshillat e Durov, i cili ndër të tjera lartëson virtytet e aplikacionit të tij.
“Projekti Pegasus” është një hetim bashkëpunues gazetaresk ndaj NSO Group dhe klientëve të tij.
Kompania shet teknologji të mbikëqyrjes së Qeverive në të gjithë botën. Produkti i tij kryesor është Pegasus, softuer spiunimi që për synim ka iPhone dhe pajisjet Android.
Hulumtimi është bërë nga 17 organizata globale të lajmeve – përfshirë “The Guardian” dhe “The Washington Post” – të cilët kanë bashkuar përpjekjet e tyre në një konsorcium të quajtur projekti Pegasus.
/Përktheu dhe përshtati në shqip: Arlinda Rrmoku – Reporteri.net/.