“Ngritja e gatishmërisë së plotë luftarake do të thotë se ne jemi të gatshëm të reagojmë nëse dikush sulmon serbët në Kosovë”, tha kryeministrja serbe Ana Brnabiq më 27 dhjetor.

Ajo ka akuzuar kryeministrin e Kosovës, Albin Kurti se ka “kërcënuar me heqjen e barrikadave” që përfaqësuesit e serbëve në veri të Kosovës i kishin ngritur më 10 dhjetor.

Në veri të Kosovës u ngritën barrikada të reja më 27 dhjetor dhe ushtria dhe policia e Serbisë janë në nivelin më të lartë të gatishmërisë luftarake, gjegjësisht gatishmërisë “deri në përdorimin e forcës së armatosur”, nga mbrëmja e 26 dhjetorit.

Këtë urdhër e ka lëshuar presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, i cili në një adresim për publikun në Instagram ka thënë se do të marrë “të gjitha masat për mbrojtjen e popullit dhe ruajtjen e paqes në veri të Kosovës”.

As ai dhe as përfaqësuesit e ministrive të forcës nuk sqaruan se cilat ishin masat.

Që nga ngritja e barrikadave në fillim të dhjetorit, trupat serbe janë përqendruar në jug të vendit, në kufirin me Kosovën. Ata u vendosën në kazermën në Rashkë afër, ku u vizituan disa herë nga Ministri i Mbrojtjes dhe Shefi i Shtabit të Përgjithshëm.

Ndonëse deri më tani, në kulmin e tensionit me Kosovën, gatishmëria luftarake e ushtrisë është ngritur disa herë, kjo është hera e parë që edhe Serbia i ka vendosur të gjitha njësitet policore në nivelin më të lartë të gatishmërisë.

Drejtori i të ashtuquajturës “Zyra për Kosovën” në Qeverinë e Serbisë, Petar Petkoviq, në mëngjesin e 27 dhjetorit tha se kjo ishte një përgjigje “për kërcënimin e menjëhershëm të luftës dhe gjithçka që Prishtina po bën për të kryer një sulm” në veri. të Kosovës.

Ai shtoi për Radio Televizionin e Serbisë se edhe Kosova e ngriti gatishmërinë luftarake të forcave të sigurisë në nivelin më të lartë, duke “përgatitur ato njësi, tytat e gjata dhe automjete të blinduara për të sulmuar popullin serb në barrikada”.

Petkoviç nuk paraqiti prova për pretendimet e tij.

Pas mbledhjes së Këshillit të Sigurimit të Kosovës, më 26 dhjetor, u tha se “Policia e Kosovës i ka të gjitha kapacitetet dhe gatishmërinë për të vepruar”, por se po priten veprimet e misionit të NATO-s (KFOR) për heqjen e barrikadave.

Popullata serbe në veri të Kosovës që nga 10 dhjetori ka bllokuar rrugët në atë rajon.

Shkak për ngritjen e barrikadave ishte arrestimi i ish-polici Dejan Pantiq, të cilin Kosova e dyshon për sulmin në objektin e Komisionit Qendror të Zgjedhjeve.

Çfarë ka ndodhur para urdhrit të Serbisë?

Autoritetet në Beograd filluan të bëjnë lëvizje pasi mediat proqeveritare në Serbi më 25 dhjetor njoftuan se kishte të shtëna në Zubin Potok kur policia e Kosovës “dëshiroi të heqë njërën nga barrikadat” në këtë komunë në veri të Kosovës.

Policia e Kosovës i ka mohuar këto pretendime dhe ka bërë të ditur se nuk ka marrë pjesë në shkëmbimin e zjarrit në Zubin Potok.

KFOR-i njoftoi se është duke e hetuar incidentin.

“Nuk ka pasur të lënduar apo dëme materiale dhe ne po punojmë për të vërtetuar të gjitha faktet”, njoftoi KFOR-i më 26 dhjetor.

Në të njëjtën ditë është mbajtur mbledhja e Këshillit të Sigurimit të Kosovës, pas së cilës është bërë e ditur se pas incidentit në Zubin Potok qëndrojnë “struktura ilegale dhe grupe kriminale të mbështetura nga Serbia” dhe se po veprojnë kundër rendit kushtetues të Kosovës.

Liria e lëvizjes në Kosovë duhet të sigurohet, është bërë e ditur në takimin e kryeministrit të Kosovës me komandantin e KFOR-it në Kosovë, Angelo Michele Ristuccia dhe kreun e EULEX-it, Lars Gunnar Wigemark.

Howitzerë në kufi

Në të njëjtën mbrëmje kur mediat serbe publikuan akuzat për të shtënat, shefi i Shtabit të Përgjithshëm Milan Mojsiloviç shkoi në garnizonin e ushtrisë serbe në jug të vendit dhe të nesërmen, më 26 dhjetor, aty iu bashkua ministri i Mbrojtjes. Millosh Vuçeviq.

Vuçeviq më pas deklaroi se ishte i bindur për “gatishmërinë dhe aftësinë (e ushtrisë) për të kryer çdo detyrë të caktuar nga udhëheqja shtetërore”.

Disa media, së bashku me pamjet, raportuan se më 26 dhjetor, dy kilometra larg pikës kufitare Jarinje, ishin vendosur gjashtë topa-topa me rreze të gjatë të Ushtrisë Serbe.

Howitzers u kthyen shpejt në kazermën në Rashkë afër, dhe Ministria e Mbrojtjes nuk iu përgjigj pyetjeve të Radios Evropa e Lirë për qëllimin e kësaj lëvizjeje.

Në të njëjtën ditë u njoftua trefishimi i numrit të forcave speciale në ushtrinë serbe.

Ministri i Mbrojtjes Millosh Vuçeviq tha se një vendim i tillë ka ardhur “me urdhër” të presidentit të Serbisë.

Ai nuk ka deklaruar një arsye konkrete, përveç se Forcat e Armatosura Serbe do të jenë “grushti më i fortë që do të copëtojë dëshirat dhe qëllimet e këqija” të atyre që “dëshirojnë të dëmtojnë popullin tonë”.

Patriarku u kthye nga kufiri

Kisha Ortodokse Serbe njoftoi më 26 dhjetor se Patriarku Porfirije u kthye nga vendkalimi në Merdare gjatë ditës.

Kisha Ortodokse Serbe njoftoi se Porfirije duhej të kishte mbërritur në Patriarkanën e Pejës “sipas orarit të rregullt”, dhe e vlerësoi vendimin e autoriteteve të Prishtinës për t’i ndaluar hyrjen atij si “të paarsyeshëm dhe absolutisht të papranueshëm”.

Ministria e Punëve të Jashtme dhe Diaspora e Kosovës më herët ka njoftuar se kreut të Kishës Ortodokse Serbe nuk i është ndaluar të vizitojë Kosovën.

Është kërkuar që të dënohen ose të distancohen nga “veprimet e anëtarëve të kishës që ofrojnë mbështetje për grupet kriminale në veri të Kosovës, të cilët konsiderohen përgjegjës për barrikadat”, thuhet në një deklaratë të kësaj ministrie.

Ngritja e gatishmërisë luftarake

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, i cili ditët para ngritjes së gatishmërisë luftarake nuk iu drejtua publikut lidhur me ngjarjet në Kosovë, mbrëmjen e 26 dhjetorit iu drejtua qytetarëve përmes një video-mesazhi në llogarinë e tij në Instagram.

Ai ka bërë të ditur se “do të marrë të gjitha masat për të mbrojtur popullin serb në veri të Kosovës”.

Më pas, ministrat e Mbrojtjes dhe të Policisë informuan për ngritjen e gatishmërisë luftarake të Serbisë.

“Presidenti i Serbisë, si Komandant i Përgjithshëm, ka urdhëruar që Forcat e Armatosura të Serbisë të jenë në nivelin më të lartë të gatishmërisë luftarake, gjegjësisht gatishmërisë në nivelin e përdorimit të forcës së armatosur”, tha ministri i Mbrojtjes Millosh Vuçeviq.

Ai përmendi si arsye “mbrojtjen e qytetarëve” dhe “parandalimin e terrorizmit dhe terrorit ndaj serbëve kudo që jetojnë”.

Ai akuzoi autoritetet në Kosovë për “përgatitjen e një sulmi ndaj serbëve dhe heqjen me dhunë të barrikadave”.

Autoritetet e Kosovës kanë thënë disa herë më herët se do t’i japin mundësinë KFOR-it që t’i bindë serbët vendas që të heqin vetë makinerinë e rëndë që bllokon rrugët.

Në të njëjtën kohë u tha se barrikadat nuk do të tolerohen gjatë.

Kur ishte ushtria në gatishmëri?

Gatishmëria luftarake e Ushtrisë Serbe është ngritur për herë të fundit në fillim të nëntorit të vitit 2022 për shkak të, siç ishte paralajmëruar në atë kohë, dronët që hynin në Serbi nga Kosova dhe vëzhgonin pozicionet dhe objektet e Ushtrisë Serbe.

Niveli i gatishmërisë luftarake është ngritur edhe në shtator të vitit 2021, kur ka skaduar afati për riregjistrimin e automjeteve me targa serbe në Kosovë.

Në atë kohë, pjesëtarët e komunitetit serb, duke kundërshtuar riregjistrimin, kanë bllokuar edhe pikat kufitare ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, ndërsa njësitet speciale të Policisë së Kosovës janë vendosur në vendkalimet Jarinje dhe Bërnjak.

“Lufta e plotë dhe gatishmëria luftarake e njësive të ushtrisë serbe”, urdhëroi Vuçiq edhe në maj të vitit 2019, kur policia e Kosovës në veri të Kosovës arrestoi 19 policë, 11 prej të cilëve ishin të kombësisë serbe.

Më shumë se 10 persona, mes tyre edhe policë, janë lënduar në trazirat në barrikadat e ngritura nga pjesëtarët e komunitetit serb për shkak të aksionit të policisë.

Ushtria serbe ishte “në gjendjen e gatishmërisë më të lartë luftarake” në shtator të vitit 2018, kur njësitet speciale të Policisë së Kosovës u vendosën pranë digës dhe liqenit artificial të Gazivodes.

Ata kanë siguruar vizitën e presidentit të atëhershëm të Kosovës, Hashim Thaçi, i cili ka vizituar Gazivodën dhe pikën kufitare Bërnjak në veri të Kosovës.

Ushtria serbe ngriti paraprakisht gatishmërinë luftarake në fillim të gushtit 2018 për shkak të, siç njoftoi ushtria në atë kohë, “ngjarjet e shkaktuara nga lëvizjet e njëanshme të Prishtinës”./REL/