Dronët rusë me rreze të gjatë kanë goditur pesë zyra ushtarake të mobilizimit në Ukrainë gjatë dy javëve të fundit, në atë që Kievi e përshkruan si një përpjekje të Moskës për të penguar rekrutimin e trupave për të luftuar pushtimin e Kremlinit.

Mjetet ajrore pa pilot të dizajnuara nga Irani goditën ndërtesa që strehojnë qendrat e mobilizimit në qytetet Kharkiv dhe Zaporizhia të hënën, duke plagosur mbi 70 persona, sipas zyrtarëve ushtarakë dhe lokalë.

Sulme të ngjashme me dronë kanë pasur si objektiv qendrat e rekrutimit edhe në qytetet Kryvyi Rih më 30 qershor, Poltava më 3 korrik dhe Kremenchuk të dielën. Pamje të xhiruara nga banorët në Poltava dhe Kharkiv tregojnë disa dronë që bien me shpejtësi drejt objektivave të tyre në mes të ditës, duke theksuar presionin gjithnjë në rritje ndaj mbrojtjes ajrore ukrainase përballë bombardimeve të pamëshirshme ruse.

Sulmet “janë një përpjekje për të penguar procesin e mobilizimit në Ukrainë”, tha zëdhënësi i forcave tokësore të Ukrainës, Vitaly Sarantsev, duke shtuar se pritet që goditjet të vazhdojnë.

Zyrat e mobilizimit janë të shpërndara në të gjithë vendin dhe përdoren nga ushtria për të mbikëqyrur procesin e mobilizimit, përfshirë përpunimin e rekrutëve të rinj dhe miratimin e shtyrjeve. Ukraina ka kapacitet të mobilizojë deri në 27,000 persona çdo muaj, deklaroi presidenti Volodymyr Zelenskyy në qershor për median hungareze Válasz.

Megjithatë, njësitë në vijën e frontit raportojnë vazhdimisht mungesë të thellë të personelit, pavarësisht se forcat ruse kanë bërë përparime në disa sektorë të vijës së luftës.

Forcat e mobilizimit në rajonin Vinnytsia të Ukrainës qendrore janë “shpërndarë” pas sulmeve në Kharkiv dhe Zaporizhia, thuhet në një deklaratë të lëshuar nga zyra lokale e rekrutimit në Vinnytsia.

“Në dritë të situatës së tensionuar në vend, aktualisht po merren masa për të minimizuar pasojat negative të mundshme të sulmeve nga agresori ndaj qendrave territoriale të rekrutimit dhe mbështetjes sociale,” thuhet në mesazh.

Sipas deputetes opozitare dhe anëtares së Komisionit për Siguri Kombëtare dhe Inteligjencë, Solomiia Bobrovska, këto sulme mund të jenë gjithashtu një përpjekje e Rusisë për të shfrytëzuar mungesën e popullaritetit që ka ky mobilizim.

“Nuk mendoj se është çështje e ndalimit fizik të mobilizimit, sepse njerëzit mund të zhvendosen thjesht në një godinë tjetër… por ndoshta synon të japë një ndjesi kënaqësie, duke e bërë popullin të thotë, ‘Eh, e meritojnë atë që po ju ndodh’.”

Sondazhet e opinionit publik në Ukrainë tregojnë kompleksitetin e perceptimit ndaj rekrutimit: ushtria si institucion gëzon nivel të lartë besimi, ndërkohë që mobilizimi shihet si i domosdoshëm, por edhe i padrejtë.

Një sondazh i publikuar në qershor nga Instituti i Pavarur i Sociologjisë në Kiev tregoi se 60% e ukrainasve janë të gatshëm të përballojnë luftën “për aq kohë sa duhet.” Megjithatë, 77% e tyre nuk kanë besim ndaj qendrave të mobilizimit, sipas një sondazhi tjetër nga agjencia Info Sapiens në prill.

Kritikat ndaj mobilizimit janë ushqyer nga skandale të vazhdueshme korrupsioni dhe video në rrjetet sociale që tregojnë burra të kapur, ndonjëherë me forcë, nga oficerë të rekrutimit.

Kanali ushtarak rus në Telegram “Rybar”, i drejtuar nga blogerë pro-Kremlinit me mbi 1.2 milion ndjekës, tha të hënën se sulmet me dron ishin pjesë e një “fushate për të shkatërruar infrastrukturën e mobilizimit të forcave të armatosura ukrainase” dhe që synonin të shfrytëzonin mungesën e popullaritetit të institucionit.

“Pas goditjeve të sotme, nuk do të habitemi të shohim komente që përkrahin veprimet e forcave të armatosura ruse dhe sugjerojnë objektiva të rinj për dronët tanë Geran,” shkruhej në postim.

Nga ana ukrainase, qendra e mobilizimit në Zaporizhia tha në faqen e saj në Facebook se sulmi ishte pjesë e një “sulmi informativ”.

“Është për të ardhur keq që në disa raste veprimet e armikut marrin mbështetje nga vetë ukrainasit,” thuhej në deklaratë.

Gjatë muajve të fundit, qendrat e mobilizimit kanë qenë gjithashtu objektiv i një fushate sabotimi që sipas Kievit është orkestruar nga inteligjenca ruse. Në disa raste, qytetarë ukrainas janë rekrutuar për të djegur ose për të hedhur në erë zyrat e rekrutimit, shpesh duke u bërë pa e ditur vetë vetëvrasës.

Sipas zëdhënësit të Shërbimit të Sigurisë së Ukrainës (SBU), në vitin e fundit janë arrestuar mbi 700 persona të dyshuar për spiunazh, zjarrvënie dhe komplot për shpërthime të udhëhequra nga agjentë të inteligjencës ruse në distancë.

Në shkurt, shpërthime u regjistruan në ose pranë qendrave të mobilizimit në tre qytete të ndryshme për tre ditë radhazi. Më 19 maj, SBU tha se kishte arrestuar një djalë 17-vjeçar që po planifikonte të hidhte në erë një zyrë rekrutimi në kryeqytet.

Në vitin e katërt të pushtimit rus, qendrat e mobilizimit, megjithëse jopopullore, mbeten nyje të rëndësishme në procesin e kthimit të një qytetari në ushtar.
Pavarësisht përpjekjeve të ushtrisë ukrainase gjatë vitit të fundit për të nxitur rekrutimin vullnetar përmes stimujve financiarë, plotësimi i njësive të vijës së parë mbështetet kryesisht tek mobilizimi i detyrueshëm.

“Për fat të keq, këto qendra janë absolutisht thelbësore për procesin e mobilizimit,” tha deputetja Bobrovska. “Nuk mund të largohemi shumë prej tyre, sepse nuk kemi alternativa reale për të futur më shumë njerëz në ushtri.”