Netanyahu e di se ai mezi po vjen në pushtet, Bideni po luan një lojë më të madhe dhe udhëheqja e Hamasit ka pak kujdes për vuajtjet e mëdha të njerëzve që nga 7 tetori…

Populli i Gazës po thërret për armëpushim. Çdo ditë lufta po sjell më shumë gjakderdhje, më shumë shkatërrime, uri, sëmundje dhe lot. Gati njëzet e tetë mijë palestinezë kanë vdekur. Në total, rreth 100,000 të vrarë, të plagosur ose të zhdukur. Midis të mbijetuarve, një numër i madh fëmijësh, të gjymtuar, jetimë, të traumatizuar.

Në mbarë botën, miliona protestues kërkojnë një armëpushim. Ata u bëjnë thirrje politikanëve që të bëjnë më shumë, të bëjnë gjithçka, për të ndaluar masakrën. Në xhami, kisha, sinagoga, njerëzit e të gjitha besimeve luten që masakra të përfundojë. Të vdekurve të Izraelit i shtohen çdo ditë edhe jetët e humbura të ushtarëve të dërguar për t’u hakmarrë ndaj tyre dhe pengjeve të kapur mizorisht nga Hamasi.

Qeveritë arabe dhe evropiane , SHBA-ja, Rusia , Kina dhe Irani të gjithë duan një armëpushim, ose armëpushim, ose “pauzë humanitare” – ose të paktën, ata thonë se duan. Huthët e Jemenit dhe milicitë irakiane dhe siriane premtojnë se një armëpushim do të ndalonte sulmet e tyre destabilizuese. Një armëpushim mund të zvogëlojë rrezikun e një lufte rajonale katastrofike, të përshkallëzuar.

Pamja globale duket e qartë. Ekziston një konsensus ndërkombëtar, i shprehur në mënyrë të përsëritur përmes OKB-së – agjencive të së cilës, duke u mbaruar pa mbiemra për të përshkruar tmerret e Gazës, janë reduktuar në përgjërime të dëshpëruara. Kjo luftë është çnjerëzore, imorale dhe e padrejtë. Është jashtëzakonisht e dëmshme, ekonomikisht dhe politikisht. Na turpëron të gjithëve dhe duhet të ndalet, tani, menjëherë. Pra, çfarë po e ndalon atë? Pse në tokë nuk ka ende armëpushim?.

Çdo ditë është luftë. Zyrtarët e përfshirë në bisedimet indirekte të ndërmjetësuara nga arabët shprehin një notë pozitiviteti të kujdesshëm; shpresat shuhen, pastaj ringjallen. Për palestinezët e bllokuar në Gazë dhe për familjet e pengjeve, është torturuese. Në këtë moment, pas kundërpropozimeve të fundjavës nga Hamasi, optimizmi po rritet sërish.

Megjithatë, edhe duke supozuar se kushtet komplekse të një marrëveshjeje të kufizuar janë rënë dakord përfundimisht, çfarë perspektive realiste ka që ajo do të ketë, e lëre më të sjellë një paqe më të gjerë? Problemi rrënjësor nuk është mekanika e një armëpushimi, por axhendat shumë të ndryshme, në dukje të papajtueshme afatshkurtra dhe afatgjata të palëve të interesuara. Asnjë marrëveshje nuk mund të largojë mungesën themelore të besimit.

Joe Biden në mënyrë të pamatur po e lidh një marrëveshje për Gazën me përpjekjen e tij tepër ambicioze për të krijuar një zgjidhje më të gjerë në Lindjen e Mesme. Në radhë të parë, Shtëpia e Bardhë dëshiron një “pauzë të qëndrueshme në armiqësi”. Megjithatë, tani për tani, vazhdon të kundërshtojë një “armëpushim të përgjithshëm” pa fund, sepse, duke papagallë Benjamin Netanyahun, kryeministrin e Izraelit, thotë se rrezikon ta lë Hamasin të pamposhtur dhe në pushtet.

“Pazari i madh” afatgjatë i Bidenit përfshin përfundimisht pranimin nga Izraeli të një “horizonti politik” të paqartë për palestinezët që kërkojnë një shtet të pavarur. Megjithatë, për Uashingtonin, normalizimi i marrëdhënieve Izrael-Arabia Saudite – jo vetëvendosja palestineze – është çmimi më i madh, më i menjëhershëm dhe joshës.

Për sa kohë që Bideni refuzon të përballet me Netanyahun, leva e SHBA-së është e kufizuar. Dhe nëse Donald Trump triumfon në nëntor, mbështetja amerikane për Izraelin ndoshta do të bëhet e pakushtëzuar, siç e di fare mirë Netanyahu, shoku i Trumpit. Skema e Bidenit pasqyron nevojën e tij zgjedhore për një fitore të madhe të politikës së jashtme. Ajo i kushton vëmendje të pamjaftueshme asaj që, me gjithë drejtësinë, kërkohet në të vërtetë – duke filluar me një armëpushim të plotë tani.

Në Izrael, Netanyahu jopopullor është ngjitur në pushtet me një fije. Ai e refuzon kategorikisht thirrjen e Hamasit për një ndërprerje të përhershme pasi kjo do të pengonte zotimin e tij budalla, të përsëritur shpesh për të zhdukur armikun e tij dhe për të arritur “fitoren totale”. Synimi i tij për të mbajtur kontrollin e sigurisë izraelite të Gazës për një kohë të pacaktuar do të bëhej gjithashtu i pa realizueshëm. Ai shan vetë mendimin e një shteti palestinez.

Presioni ushtarak nuk i ka liruar pengjet, siç tha ai. Hamasi nuk është mposhtur pas katër muajsh – dhe shumë ushtarë izraelitë kanë vdekur. Kjo, në krye të dështimeve të sigurisë së 7 tetorit, duhet të mjaftojë në vetvete për të fundosur Netanyahun. Një armëpushim që zgjat më shumë se disa javë, dhe presion që rezulton për ta bërë atë të përhershëm, në çdo rast do t’i çonte ministrat e ekstremit të djathtë në rrëzimin e koalicionit të tij qeverisës.

Pra, kryesisht për arsye politike egoiste, Netanyahu do të kundërshtojë të gjitha, përveç marrëveshjes më modeste të shkëmbimit të pengjeve-të burgosurve, nëse mundet, dhe ndoshta do të insistojë në një pauzë rreptësisht të kufizuar në kohë të luftimeve.

Në llogaritje të tilla cinike, ai nuk është i vetëm. Udhëheqësit e Hamasit janë gjithashtu të ndarë midis atyre në Gazë të cilët, të rraskapitur, duan një armëpushim tani, dhe atyre me bazë në Doha, të cilët po bëjnë presion për një marrëveshje më të mirë që do të përfshinte lirimin e mijëra “të burgosurve të sigurisë”, financimin e rindërtimit dhe tërheqjen ushtarake.

Udhëheqësit politikë të mërguar të Hamasit, kryesisht Ismail Haniyeh, kanë treguar zero shqetësim për vuajtjet e mëdha që pasuan sulmin e 7 tetorit. Është një çështje e diskutueshme nëse ai apo komandanti i Hamasit në Gaza, Yahya Sinwar, e urdhëroi këtë. Që atëherë, Haniyeh ka kërkuar avantazhin maksimal politik duke garantuar sigurinë e tij. Qëllimi i tij i përgjithshëm mbetet i pandryshuar: shkatërrimi i “entitetit sionist”.

Ajo që disa e quajnë “boshti i ri i së keqes” – Kina, Rusia dhe Irani – mund të bëjnë shumë më tepër për të arritur armëpushimin që ata pretendojnë se mbështesin. Hamasi, për shembull, dëshiron që ata të japin garanci. Por ata, të përbashkët me liderët evropianë, kanë munguar. Mullahët e Iranit po shijojnë në mënyrë aktive mundimet e Izraelit. Ata dënojnë publikisht mjerimin e palestinezëve të Gazës, por e shohin atë privatisht si një mjet për të çuar përpara axhendën gjeopolitike kombëtare.

Pra, pse nuk ka armëpushim? Përgjigja e thjeshtë është se liderët politikë me interesa personale, të frikësuar dhe joefektivë e pengojnë atë. Një ditë, shpresojmë së shpejti, armët do të heshtin në Gazë – qoftë edhe vetëm sepse të gjitha luftërat marrin fund përfundimisht. Por sa zgjat qetësia është një çështje krejtësisht tjetër.

Historia e popullit palestinez është një britmë e gjatë zemërimi dhe dhimbjeje. Ngjitja e suvasë nuk do të funksionojë. Marrëveshjet në prapaskenë dhe kompromise të dobëta bien poshtë. Pa një plan paqeje të besueshme, të mbështetur ndërkombëtarisht dhe një afat kohor të vendosur për krijimin e një shteti të pavarur palestinez, ulërimat nuk do të pushojnë.

Simon Tisdall është opinionist i çështjeve të jashtme. Këtë opinion e ka shkruar për The Guardian. Përktheu Gazeta Online Reporteri.net.